MỞ ĐẦU
I. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Ở Bình Định, nghề nuôi vịt đã có từ lâu và chiếm một vị trí rất quan trọng, góp phần không nhỏ trong việc cải thiện bữa ăn hàng ngày và tăng thu nhập cho người dân. Do vịt là loài dễ nuôi, dễ thích nghi với môi trường, tận dụng được tối đa các thức ăn trong đồng ruộng, ao hồ, ven sông, ven biển.
Trong các huyện của tỉnh Bình Định thì Tuy Phước là huyện đồng bằng chiêm trũng đặc trưng cho việc trồng lúa nước, đi kèm với đó là sự phát triển của nghề chăn nuôi vịt. Tuy nhiên, người chăn nuôi vịt nơi đây đang gặp khó khăn do dịch bệnh gây ra, trong đó bệnh ký sinh trùng vừa là nguyên nhân trực tiếp làm giảm năng suất của vịt, vừa là nguyên nhân gián tiếp mở đường cho một số bệnh khác xâm nhập, đặc biệt là một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như dịch tả vịt, cúm gia cầm,… Thực tế cho thấy, ở Tuy Phước hầu hết các hộ có đàn vịt bị bệnh chết trong thời gian gần đây đều thả nuôi trong môi trường nước bị ô nhiễm và việc đầu tư chăm sóc vật nuôi chưa tốt. Kết quả mỗ khám lâm sàng cho thấy, có rất nhiều sán lá, sán dây, giun tròn trong đường tiêu hóa của vịt. Đây là một trong những nguyên nhân chính làm cho vịt biếng ăn, ỉa chảy, dẫn đến suy kiệt cơ thể và chết [74].
Theo Đỗ Dương Thái và Trịnh Văn Thịnh (1978) [32] bệnh ký sinh trùng làm giảm khả năng sinh trưởng của vịt khoảng 30% so với bình thường và làm giảm sản lượng trứng 25-40%.
Trong khi, vịt đẻ là đối tượng có thời gian nuôi lâu, đây vừa là cơ hội để giun sán tồn tại, phát triển và lây lan; vừa là cơ hội để vịt tiếp xúc nhiều với các loài vật chủ trung gian truyền bệnh như: nhuyễn thể, giáp xác, ấu trùng các loại côn trùng,…nên bệnh có tỷ lệ nhiễm cao và phổ biến khắp mọi nơi. Vì vậy việc nghiên cứu nắm được tình hình nhiễm, thành phần loài giun sán ở vịt và thử nghiệm thuốc tẩy trừ là rất cần thiết để từ đó đề xuất các biện pháp phòng trừ giúp tăng năng suất trong chăn nuôi vịt.
Ở nước ta, đã có nhiều tác giả nghiên cứu về ký sinh trùng ở vịt, gần đây nhất là Nguyễn Hữu Hưng (2006) [11], Nguyễn Xuân Dương (2008) [4],… Tuy nhiên, cho đến nay chưa có một công trình nghiên cứu nào để đánh giá chính xác tỷ lệ nhiễm, thành phần loài giun sán cũng như thử nghiệm thuốc tẩy trừ giun sán, đặc biệt là giun sán đường tiêu hóa trên đàn vịt đẻ nuôi ở Bình Định.
Trước yêu cầu thực tế đó, với điều kiện có hạn chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Nghiên cứu tình hình nhiễm, thành phần loài giun sán đường tiêu hóa của vịt đẻ nuôi bán chăn thả tại huyện Tuy Phước tỉnh Bình Định“.
II. MỤC TIÊU, Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN
1. Mục tiêu
– Xác định tỷ lệ nhiễm, thành phần loài giun sán đường tiêu hóa ở vịt đẻ.
– Xác định triệu chứng lâm sàng và bệnh tích đại thể của vịt nhiễm giun sán.
– Xác định hiệu quả tẩy trừ giun sán của thuốc Fenbendazol và Niclosamid.
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
2.1. Ý nghĩa khoa học
– Đóng góp kết quả nghiên cứu về tỷ lệ nhiễm, thành phần loài giun sán đường tiêu hóa ở vịt đẻ tại Bình Định.
Đóng góp kết quả về mô tả triệu chứng lâm sàng và bệnh tích đại thể của vịt nhiễm giun sán Bình Định.
– Đưa ra loại thuốc chô hiệu quả cao trong tẩy trừ giun sán cho vịt đẻ Bình Định.
Làm tài liệu tham khảo cho Thú y địa phương, cho sinh viên ngành chăn nuôi thú y.
2.2. Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài làm cơ sở để xây dựng biện pháp phòng trừ bệnh ký sinh trùng cho đàn vịt đẻ nơi đây.