MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Dự án các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận tại Việt Nam, trong đó có NMĐHN Ninh Thuận 2 là công trình quan trọng cấp quốc gia của Việt Nam. Một trong các mối nguy hại lớn nhất đối với an toàn của các NMĐHN là các tác động gây ra bởi động đất tới các cấu trúc, bộ phận và thành phần của NMĐHN. Trong quá khứ đã có NMĐHN bị hư hại nghiêm trọng, phải ngừng hoạt động trong một thời gian dài sau khi xảy ra động đất như NMĐHN Kashiwazaki-Kariwa (Japan) -nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới về sản lượng điện, có đến 7 lò phản ứng, được xây dựng từ giữa những năm 1990. Do đó việc xác định các giá trị về độ lớn động đất làm cơ sở để thiết kế NMĐHN Ninh Thuận 2 có vai trò đặc biệt quan trọng trong đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình và người dân khi xây dựng và đưa công trình vào vận hành. Bên cạnh đó, một trong các tiêu chí để đánh giá tính ưu việt giữa các thế hệ lò phản ứng sử dụng trong các NMĐHN là khả năng chống động đất của nhà máy điện hạt nhân đó. Do đó việc xác định các giá trị về độ lớn động đất làm cơ sở để thiết kế NMĐHN Ninh Thuận 2 có vai trò quan trọng trong lựa chọn công nghệ sẽ sử dụng, cũng như đạt được các mục tiêu kinh tế đặt ra khi quyết định triển khai chương trình điện hạt nhân tại Việt Nam.
Về lý thuyết, việc đánh giá, xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho các công trình quan trọng đã được rất nhiều tác giả đề cập (chẳng hạn Cornell, 1968; McGuire, 1976; Ordaz et. al., 2001; Lee et. al., 2002, 2003; Campbell và Bozorgnia, 2008; Abrahamson và Silva, 2008; Panza et. al., 2011). Tuy nhiên, khu vực lân cân vị trí dự kiến xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 2 có những đặc thù thực tế nhất định như điều kiện địa chất kiến tạo phức tạp, các kết quả điều tra, khảo sát trước đây còn nghèo nàn, hoạt động động đất không được quan sát đầy đủ, v.v… (Nguyễn Đình Xuyên và nnk., 1996, 2004). Chính vì vậy, việc đánh giá, xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho NMĐHN Ninh Thuận 2 là không đơn giản, cần được nghiên cứu kỹ để có thể đảm bảo được đồng thời hai yêu cầu đã nêu: i) Đảm bảo mức an toàn cao nhất cho công trình; ii) Đảm bảo tiết kiệm chi phí đầu tư và hiệu quả kinh tế của công trình.
Chính vì những lý do đã nêu trên đây, tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Nghiên cứu xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2″ cho luận văn Thạc sĩ của mình. Luận văn được đặt ra với mục tiêu xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho NMĐHN Ninh Thuận 2 trên cơ sở các thông tin đã có về điều kiện địa chất, kiến tạo, đứt gãy và các quan trắc địa chấn tại khu vực dự kiến xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 2 và lân cận.
2. Phương pháp nghiên cứu
Để xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho công trình xây dựng nói chung và đối với nhà máy điện hạt nhân nói riêng, các phương pháp phổ biến thường được sử dụng là phương pháp xác suất (xem Cornell, 1968; McGuire, 1976; Ordaz et. al., 2001) và phương pháp tất định (Campbell và Bozorgnia, 2008; Abrahamson và Silva, 2008; Hermann et. al., 2010; Irikura và Miyake, 2011; Kluegel và Attinger, 2011). Việc lựa chọn phương pháp nào thích hợp để có được kết quả tin cậy phụ thuộc vào đặc điểm địa chất, bối cảnh kiến tạo của khu vực nghiên cứu.
Trong luận văn của mình, tôi đã hệ thống lại các phương pháp thường được sửdụng trong đánh giá động đất thiết kế cực đại, phân tích các điều kiện thực tế của khu vực dự kiến xây dựng công trình NMĐHN Ninh Thuận 2, từ đó lựa chọn phương pháp tất định cho nghiên cứu này nhằm tính toán giá trị động đất thiết kế cực đại cho địa điểm nghiên cứu: nguồn sinh chấn được xác định theo mô hình đứt gãy, sử dụng mô hình tắt dần chấn động của Campbell và Bozorgnia, 2008.
3. Cấu trúc luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm có 3 chương, cụ thể:
Chương 1: Tổng quan về các nghiên cứu, đánh giá độ nguy hiểm động đất tại khu vực dự kiến xây dựng NMĐHN Ninh Thuận 2.
Chương 2: Phương pháp xác định giá trị động đất thiết kế cực đại.
Chương 3: Xác định giá trị động đất thiết kế cực đại cho nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.
4. Các kết quả thu được của luận văn
Quá trình thực hiện Luận văn đã đưa lại một số kết quả chính sau đây:
-Hệ thống được đầy đủ các phương pháp xác định giá trị động đất thiết kế cực đại thường được sử dụng hiện nay,
Xác định được giá trị động đất thiết kế cực đại cho NMĐHN Ninh Thuận 2 trong các điều kiện thực tế của Việt Nam hiện nay. Kết quả này hoàn toàn có thể tham khảo trong quá trình thiết kế, xây dựng chống động đất cho NMĐHN Ninh Thuận 2.
