MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam có khoảng 10.000km đê sông và có hàng nghìn đập thủy điện thủy lợi lớn và nhỏ. Phần lớn những công trình thuỷ lợi đều được xây dựng cách đây khá lâu. Do hạn chế về điều kiện kỹ thuật và kinh tế như công tác thăm dò địa chất, thiết kế và thi công công trình v.v…nên đều có những bất cập và khiếm khuyết nhất định. Thêm vào đó, do công trình sau một thời gian dài vận hành, vật liệu đã chịu sự xâm thực của tự nhiên, của nguồn nước, tác động môi trường, biến động địa chất và tác hại của nhiều loài sinh vật, đặc biệt là mối, cho nên đã xuất hiện nhiều dạng ẩn họa trong công trình. Trong đó, hang rỗng là một dạng ẩn họa phổ biến nhất trong thân đê và đập, những hang rỗng này đe dọa nghiêm trọng sự an toàn của công trình. Mỗi mùa lũ tới, tai họa đều rình rập ở khắp nơi, sự cố công trình có thể xảy ra ở bất cứ nơi nào và lúc nào. Việc phát hiện được những hang rỗng đó một cách nhanh chóng và hiệu quả, kịp thời tiến hành gia cố, trừ hiểm hoạ cho công trình, đảm bảo cho công trình vận hành an toàn đã trở thành một nhiệm vụ bức xúc và quan trọng của ngành quản lý các công trình thuỷ lợi. Do đó, việc phát hiện và xử lý hang rỗng cho các công trình này là một nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài. Các phương pháp Địa vật lý như: phương pháp thăm dò điện, từ, phóng xạ hay địa chấn… khi dò tìm hang rỗng có kích thước nhỏ lại nằm nông gần mặt đất còn có những hạn chế nhất định. Vì vậy việc ứng dụng công nghệ mới của phương pháp Rađa đất để xác định hang rỗng trong thân đê, đập là rất cần thiết để từ đó đề xuất những giải pháp xử lý phù hợp và hiệu quả.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:
Mục tiêu của đề tài này là nghiên cứu, ứng dụng công nghệ Rađa đất để phát hiện và xác định vị trí của hang rỗng nằm trong thân đê, đập.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hang rỗng trên hệ thống đê, đập.
Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu trên mô hình hang rỗng lý thuyết và thử nghiệm trên thực tế
4. Nội dung nghiên cứu của đề tài
Để đạt được mục tiêu trên, luận văn thực hiện các nội dung nghiên cứu sau:
+ Nghiên cứu mô hình lý thuyết của hang rỗng bằng phương pháp Rađa đất.
+ Thử nghiệm thực tế.
5. Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp nghiên cứu mô hình hóa:
Bằng cách xây dựng mô hình lý thuyết của hang rỗng đặc trưng và đại diện cho vùng nghiên cứu để đánh giá khả năng áp dụng của phương pháp Rađa đất.
+ Áp dụng các kết quả lý thuyết đã thu được để thử nghiệm vào thực tế.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Các kết quả nghiên cứu mô hình lý thuyết của hang rỗng bằng phương pháp Rađa đất đã đánh giá được ảnh hưởng của kích thước đối tượng đến độ sâu nghiên cứu và đánh giá được sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa các hang rỗng. Đồng thời cũng đưa ra khả năng áp dụng của phương pháp này trong thăm dò các hang rỗng trong đê, đập.
Các kết quả áp dụng trên một số đối tượng thực tế đã chứng minh sự hiệu quả của phương pháp. Với khả năng tăng độ phân giải của phương pháp đã thu được bức tranh mặt cắt kết quả Rađa đất phản ánh trung thực, rõ nét các hang rỗng trong thân đê, đập hơn.
Khi áp dụng phương pháp Rađa đất sẽ có hiệu quả hơn trong việc giải quyết nhiệm vụ thăm dò các hang rỗng do các sinh vật tạo ra trong thân đê, đập trước hết là tổ mối có kích thước nhỏ mà các phương pháp địa vật lý khác còn bị hạn chế do chúng không tạo ra sự khác biệt nhiều với môi trường xung quanh.
7. Cấu trúc của luận văn
Cấu trúc của luận văn gồm các phần sau:
Mở đầu
Chương 1: Tổng quan chung về phương pháp Rađa đất
Chương 2: Nghiên cứu trên mô hình hang rỗng lý thuyết
Chương 3: Kết quả áp dụng phương pháp Rađa đất để phát hiện hang rỗng
Kết luận
Tài liệu tham khảo
