Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kế toán
Tên luận án: Vận dụng các chuẩn mực kế toán liên quan đến hoạt động ngoại hối nhằm hoàn thiện kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái tại các doanh nghiệp xuất nhập khẩu ở Việt Nam hiện nay
Những kết luận mới của luận án:
Thứ nhất, Luận án đã nghiên cứu, hệ thống hóa và phân tích những đặc điểm đặc thù trong hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) và thanh toán quốc tế, các chuẩn mực kế toán (CMKT) quốc tế và CMKT tài chính của Mỹ về kế toán chênh lệch tỷ giá (CLTG) trong hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của các doanh nghiệp XNK; những đặc điểm đặc thù trong hoạt động phòng ngừa rủi ro (PNRR) tỷ giá, các CMKT quốc tế và CMKT tài chính của Mỹ về kế toán PNRR tỷ giá (bao gồm ghi nhận tổn thất dự kiến của các khoản mục phi tiền tệ có gốc ngoại tệ và nghiệp vụ sử dụng các công cụ tài chính phái sinh (CCTCPS)) của các doanh nghiệp XNK. Từ đó, đúc rút một số kinh nghiệm cho Việt Nam. Đặc biệt, luận án đã đạt được các kết quả chính sau:
– Luận án đã đưa ra kết luận về thời điểm ghi nhận doanh thu xuất khẩu hoặc thời điểm ghi nhận giá trị hàng mua nhập khẩu cũng như thời điểm ghi nhận quyền được thu hoặc nghĩa vụ phải thanh toán bằng ngoại tệ trong các giao dịch XNK hàng hóa. Đồng thời, luận án cũng đã phân tích sự chuyển dịch chủ thể trong quan hệ thanh toán quốc tế và ảnh hưởng của vấn đề này đến công tác kế toán của các doanh nghiệp XNK.
– Luận án đã nghiên cứu về tổn thất của các khoản mục phi tiền tệ có gốc ngoại tệ là hàng tồn kho cho mục đích xuất khẩu và các khoản đầu tư tài chính dài hạn bằng ngoại tệ. Từ đó, làm cơ sở đánh giá tổn thất, đưa ra các biện pháp PNRR tỷ giá và kế toán các nghiệp vụ này của các doanh nghiệp XNK. – Luận án đã hệ thống hóa các nội dung chủ yếu về kế toán PNRR tỷ giá bằng CCTCPS theo Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) số 9 – Các công cụ tài chính và các quy định khác có liên quan theo CMKT quốc tế về kế toán PNRR.
Thứ hai, Luận án đã nghiên cứu thực trạng, phân tích các ưu điểm và tồn tại, phân tích các nguyên nhân dẫn đến các tồn tại về kế toán CLTG trong hoạt động SXKD và trong hoạt động PNRR tỷ giá của các doanh nghiệp XNK theo khuôn khổ pháp lý của Việt Nam và trong thực tiễn hoạt động của các doanh nghiệp XNK ở Việt Nam.
Thứ ba, Luận án đã đưa ra các giải pháp hoàn thiện kế toán CLTG trong hoạt động SXKD và trong hoạt động PNRR tỷ giá của các doanh nghiệp XNK ở Việt Nam hiện nay trên cả hai khía cạnh là khuôn khổ pháp lý (như là điều kiện để thực hiện các giải pháp của doanh nghiệp) và thực tiễn hoạt động của các doanh nghiệp XNK này. Các giải pháp này không chỉ được áp dụng cho các doanh nghiệp XNK khảo sát mà còn có thể được vận dụng và áp dụng cho các doanh nghiệp có các hoạt động tương tự ở Việt Nam.
