Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế đầu tư
Tên luận án: Tác động của đầu tư công tới tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam
Những đóng góp mới của luận án
– Luận án đã lượng hóa được tác động của đầu tư công tới tăng trưởng kinh tế qua các kênh tác động trong thời kỳ từ năm 1995-2016. Cụ thể như sau:
+ Về phía cầu, (i) Kết quả hồi quy OLS với số liệu quý cho thấy đầu tư công có tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế qua tác động trực tiếp tới tổng cầu, và tác động tích cực này kéo dài trong khoảng 04 quý. Tăng đầu tư công sẽ có tác động lớn nhất tới tổng cầu sau 1-2 quý, sau đó giảm dần; (ii) Kết quả phân tích sử dụng mô hình VECM với số liệu quý cho thấy không có hiện tượng lấn át hoàn toàn của đầu tư công đối với đầu tư tư nhân. Kết quả phân rã phương sai cho thấy những thay đổi trong đầu tư công sẽ có đóng góp lớn hơn tới những thay đổi của đầu tư tư nhân sau một thời kỳ nhất định.
+ Về phía cung, (i) Đầu tư công có đóng góp tích cực tới tăng trưởng kinh tế. Cụ thể, khi đầu tư công, đầu tư tư nhân và lao động tăng 1% thì tăng trưởng tương ứng là 0,23%, 0,55% và 0,32%. Tuy nhiên, mức đóng góp của tăng đầu tư công tới sản lượng có khác biệt giữa các vùng địa lý: thấp hơn ở những vùng có kinh tế tư nhân phát triển, cao hơn ở những vùng kinh tế tư nhân chưa phát triển. (ii) Đầu tư công có tác động tích cực tới năng suất lao động tại Việt Nam, và tác động này trong ngắn hạn cao hơn so với tác động dài hạn.
– Để đạt mức tăng trưởng tối ưu, tỷ lệ đầu tư công/GDP theo giá so sánh 2010 của Việt Nam trong các giai đoạn 2001-2005, 2006-2010 và 2011-2015 phải đạt mức 18,88% GDP, 18,12% GDP và 18,11% GDP, trong khi con số thực tế chỉ đạt tương ứng 11,08% GDP, 11,28% GDP và 12,25% GDP. Với quy mô đầu tư công như vậy, tăng trưởng kinh tế Việt Nam chưa đủ để đạt được mức tăng trưởng tối ưu.
– Luận án đã lượng hóa mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tới mối quan hệ giữa đầu tư công và tăng trưởng kinh tế. Kết quả hồi quy cho thấy hệ số Sig. đối với các biến QL, PB và NCV < 0.05, tức là các hệ số này có ý nghĩa thống kê. Như vậy, các nhân tố tác động tới mối quan hệ giữa đầu tư công và tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam bao gồm: Quản lý đầu tư công có tác động lớn nhất, tiếp đến là nhu cầu vốn đầu tư và cuối cùng là phân bổ vốn đầu tư. Chưa có bằng chứng cho thấy xã hội hóa nguồn vốn đầu tư ảnh hưởng tới mối quan hệ giữa đầu tư công và tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam (do hệ số Sig. > 0,05).
Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy đầu tư công có tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong hơn hai thập kỷ qua, chủ yếu do Việt Nam đang trong giai đoạn thiếu hụt cơ sở hạ tầng và nhu cầu vốn đầu tư lớn. Tuy nhiên, những bất cập trong quản lý, phân bổ vốn đầu tư công đã làm giảm hiệu quả đầu tư, hạn chế tác động tích cực của đầu tư công tới tăng trưởng, đồng thời giảm khả năng đi vay để thực hiện các dự án đầu tư công trong tương lai. Do vậy, để phát huy tác động tích cực của đầu tư công tới tăng trưởng, Việt Nam cần phải hoàn thiện thể chế quản lý đầu tư công, đổi mới cơ chế phân bổ để đầu tư công được phân bổ vào những nơi hiệu quả nhất, cơ cấu lại thu chi ngân sách và huy động sự tham gia của tư nhân vào các dự án đầu tư công để đáp ứng tốt hơn nhu cầu vốn đầu tư công.
