Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quản lý kinh tế
Tên luận án: Nghiên cứu tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An
* Về mặt lý luận:
1) Xuất phát từ đặc điểm, vai trò của khoáng sản và đặc điểm, nguyên tắc hoạt động khoáng sản, đòi hỏi phải vận dụng những phương pháp, công cụ quản lý nhà nước về kinh tế vào quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản cho phù hợp mới đạt được mục tiêu đề ra.
2) Để có cơ sở khoa học đấu giá quyền khai thác khoáng sản và thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, cần thiết phải định giá mỏ khoáng sản. Phương pháp định giá mỏ khoáng sản đã qua thăm dò phù hợp nhất với Việt Nam hiện nay nói chung và Nghệ An nói riêng là định giá theo tô mỏ. Đây là phương pháp được áp dụng khá rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới nhưng chưa được vận dụng ở Việt Nam.
3) Trong bối cảnh quốc tế và trong nước hiện nay, tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản cần:
– Đảm bảo quản lý, bảo vệ, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, có hiệu quả tài nguyên khoáng sản với vai trò là nguồn lực quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững kinh tế – xã hội trước mắt, lâu dài và bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường;
– Tăng cường tính công khai, minh bạch, dân chủ, tạo sự tham gia tích cực thực sự có hiệu quả của cộng đồng, tiến tới đảm bảo phù hợp với Sáng kiến minh bạch trong ngành công nghiệp khai khoáng (EITI) và khung quản trị công nghiệp khai thác khu vực ASEAN;
– Đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất, phối hợp chặt chẽ, hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở hoàn thiện bộ máy; đơn giản hóa thủ tục hành chính; ứng dụng công nghệ 4.0 và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm quản lý;
– Tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản toàn diện trên tất cả các mặt: xây dựng, ban hành, phổ biến, tổ chức thực hiện hệ thống văn bản pháp quy về cơ chế, chính sách cũng như kiểm tra, giám sát, tổng kết, đánh giá.
* Về mặt thực tiễn:
1) Hạn chế, yếu kém cơ bản trong quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An gồm:
– Một số văn bản pháp quy còn những lỗ hổng nhất định, hoặc chậm được ban hành và triển khai;
– Quy hoạch khoáng sản có chất lượng còn thấp, mau chóng bị lỗi thời, chưa đảm bảo vai trò định hướng cho thực tiễn, thậm chí còn chạy theo sau thực tiễn;
– Thực thi chính sách hoạt động khoáng sản còn nhiều bất cập, nguồn tài chính để thực hiện các hoạt động bảo vệ khoáng sản, bảo vệ môi trường sử dụng kém hiệu quả;
– Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động khoáng sản, nhất là hoạt động trái phép còn chưa thường xuyên và kết quả còn hạn chế.
2) Nhằm tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong thời gian tới, cần thực thi đồng bộ các giải pháp:
– Rà soát, điều chỉnh, bổ sung những chính sách, văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý hoạt động khoáng sản, trong đó chính quyền tỉnh Nghệ An cần tập trung vào xây dựng giá tính thuế tài nguyên và mức giá khởi điểm đấu giá quyền khai thác khoáng sản;
– Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch hoạt động khoáng sản;
– Tăng cường quản lý bảo vệ môi trường tại khu vực hoạt động khoáng sản và tuyên truyền trong nhân dân cũng như trong các cơ quan, đơn vị có liên quan;
– Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động khoáng sản;
– Nâng cao năng lực bộ máy quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản;
– Một số giải pháp khác về phát triển cơ sở hạ tầng và xây dựng cơ chế tài chính phù hợ
