Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kế toán
Tên luận án: Hoàn thiện hoạt động kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng thương mại Việt Nam.
Những đóng góp mới của Luận án về mặt lý luận:
Luận án hệ thống hóa và kết nối bản chất kiểm soát nội bộ (KSNB) theo Khung KSNB COSO với Tuyên bố Basel từ đó nhận diện những yếu tố ảnh hưởng tới xây dựng KSNB trong các ngân hàng thương mại (NHTM). Phát triển phương pháp đánh giá thực trạng KSNB cho KSNB của các ngân hàng theo hiệu lực của 5 bộ phận cấu thành KSNB là Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Thông tin và truyền thông, Hoạt động kiểm soát, và Giám sát. Mô hình đánh giá được xây dựng dưới cách tiếp cận nội dung đánh giá theo kiểm toán nội bộ – đánh giá với mục đích cải thiện hiệu lực của KSNB trong NHTM.
Những đóng góp mới của Luận án về mặt thực tiễn:
i) Luận án tổng hợp những đặc điểm của NHTM Việt Nam theo quy mô, hoạt động huy động vốn, hoạt động tín dụng, vấn đề nợ quá hạn; những quy định của Nhà nước về tổ chức, hoạt động và quản trị NHTM Việt Nam tác động tới cơ sở của KSNB trong các NHTM.
ii) Luận án thực hiện đánh giá thực trạng KSNB của các NHTM Việt Nam theo hiệu lực của mỗi bộ phận trong tổng số 5 bộ phận cấu thành KSNB. Kết quả đánh giá cho thấy: (1) Hầu hết các NHTM được khảo sát đã xây dựng chiến lược, chính sách định hướng cho công tác quản trị rủi ro thống nhất trong hệ thống NHTM nước ta, từ đó có ảnh hưởng tích cực tới hiệu lực KSNB nói chung. 2) Một cơ cấu tổ chức theo hướng tập trung cho quản trị rủi ro bước đầu đã được hình thành và tác động tích cực vào hiệu lực KSNB trong một số NHTM Việt Nam. (3) Các NHTM đã phát triển qui trình đánh giá rủi ro chặt chẽ, tác động tích cực tới kiểm soát rủi ro. Mặc dù có sự khác biệt giữa các NHTM Việt Nam được khảo sát, đánh giá nhưng các ngân hàng đều xây dựng những bước công việc cụ thể, chuẩn mực trong nhận diện, đo lường và đánh giá rủi ro trong các hoạt động khác nhau. (4) Hệ thống các thủ tục kiểm soát đã ngày càng hoàn
thiện, đồng bộ hơn và tiệm cận với thông lệ chung cũng như hội nhập với quốc tế. Với việc áp dụng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ, ngân hàng có thể đánh giá rủi ro tổng thể đối với một khách hàng không những đảm bảo việc xác định rủi ro đúng, phát hiện sớm rủi ro mà còn đánh giá được đúng tác động của rủi ro hiện hữu. (5) Vấn đề cần cải thiện theo thứ tự Giám sát, Thông tin và truyền thông, Hoạt động kiểm soát, Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro.
iii) Khuyến nghị với NHTM Việt Nam thực hiện KSNB hiệu lực cần dựa trên mô hình quản trị rủi ro hiệu lực được đề xuất trong Tuyên bố Basel.
