Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế phát triển
Tên luận án: Tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam
1. Luận án đã làm rõ cơ chế tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng thu nhập thông qua các kênh tác động, gồm: (1) thu nhập của dân cư, (ii) tăng trưởng kinh tế, (iii) đầu tư, (iv) thương mại, và (v) lạm phát.
2. Luận án đã xây dựng mô hình thực nghiệm để lượng hóa tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam. Kết quả ước lượng và kiểm định với dữ liệu cấp tỉnh trong giai đoạn 2002-2012 cho thấy phát triển tài chính (được đo bằng tỷ trọng dư nợ tín dụng cho kinh tế tế nhân trong tổng dư nợ tín dụng, và quy mô dư nợ tín dụng so với GDP) có tác động làm gia tăng bất bình đẳng (được đo bằng hệ số Gini). Phân tích thống kê theo các kênh tác động ở Việt Nam chỉ ra: (i) thu nhập được tạo ra bởi phát triển tài chính chủ yếu là của nhóm dân cư giàu có; (ii) tăng trưởng kinh tế tạo ra ít việc làm chính thức và tăng khoảng cách tiền lương giữa các nhóm ngành, thành phần kinh tế; (iii) đầu tư bằng vốn tín dụng chủ yếu là của nhóm nhỏ doanh nghiệp lớn, DNNN, và cá nhân có thu nhập cao; (iv) sự phát triển thương mại không tạo ra sinh kế cho phần đông người lao động có kỹ năng thấp.
3. Luận án chỉ ra cụ thể ba nhân tố có ảnh hưởng lớn tới sự tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam, bao gồm: (i) chất lượng thể chế về tài chính yếu, (ii) mô hình tăng trưởng chưa phù hợp và bất ổn vĩ mô; và (iii) trình độ nhận thức nói chung và năng lực tham gia thị trường tài chính của đại bộ phận dân cư còn hạn chế.
4. Luận án đã đưa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm giải quyết bất bình đẳng thu nhập gắn với phát triển tài chính, bao gồm:
(i) Hoàn thiện thể chế điều hành thị trường tài chính, tiền tệ theo hướng lấy ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát giá cả làm trọng tâm điều hành.
(ii) Tăng cường tiếp cận tài chính thông qua việc xây dựng chiến lược quốc gia về hòa nhập tài chính (financial inclusion) và nâng cao năng lực tham gia thị trường tài chính của nhóm người nghèo và doanh nghiệp vừa và nhỏ.
(iii) Mở rộng và thúc đẩy tín dụng cho phát triển nông nghiệp, nông thôn nhằm thúc đẩy sự hình thành và phát triển các doanh nghiệp nông nghiệp và tạo nhiều việc làm.
(iv) Chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế theo hướng nâng cao hiệu quả huy động các nguồn lực tài chính kết với hợp đảm bảo công bằng và tăng cường sự tham gia của các nhóm yếu thế.
