1. THÔNG TIN CHUNG
1. Tên đề tài luận án: Quản lý nhà nước về tài chính dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông đường bộ theo hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao tại Việt Nam.
2. Chuyên ngành: Quản lý xây dựng
Mã ngành: 9580302
3. Nghiên cứu sinh: Nguyễn Như Phiên
Mã NCS: 62170526
4. Người hướng dẫn khoa học: TS Vũ Kim Yến; GS.TS Nguyễn Đăng Hạc
5. Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Xây dựng Hà Nội
II. TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Luận án kế thừa, tiếp thu các tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến đề tài, trên cơ sở đó có bổ sung, phát triển phù hợp với yêu cầu của đối tượng nghiên cứu trong điều kiện hiện nay. Kết quả của luận án có những đóng góp khoa học và điểm mới như sau:
a. Những đóng góp khoa học của luận án:
Một là, đã hệ thống hóa và làm rõ thêm cơ sở lý luận hoạt động quản lý nhà nước (QLNN) về tài chính dự án BOT, đặc biệt là trong bối cảnh đổi mới mô hình hợp tác công tư tại Việt Nam.
Hai là, bổ sung và làm rõ khái niệm QLNN về tài chính dự án BOT, trong đó nhấn mạnh vai trò kiểm tra, giám sát cũng như phân chia rủi ro tài chính giữa Nhà nước và nhà đầu tư.
Ba là, đã xác định và phân tích được 05 nhóm nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động QLNN về tài chính đối với dự án hạ tầng GTĐB thực hiện theo hợp đồng BOT, đã xếp hạng được các nhân tố ảnh hưởng theo mức độ tác động.
Bốn là, trên cơ sở khảo sát thực tiễn tại một số dự án BOT, luận án chỉ ra những thành công, hạn chế trong công tác QLNN về tài chính như: thiếu minh bạch các thông tin liên quan đến tài chính dự án BOT, cơ chế chia sẻ rủi ro chưa rõ ràng, và giám sát tài chính chưa hiệu quả.
Năm là, đưa ra kiến nghị chính sách mang tính khả thi đối với các cơ quan QLNN nhằm đảm bảo tính bền vững tài chính của các dự án BOT và tăng cường trách nhiệm giải trình của các bên tham gia dự án.
b. Điểm mới của luận án:
Một là, đã xác định rõ nội hàm, nội dung và yêu cầu hoạt động QLNN về tài chính dự án BOT, đồng thời nhấn mạnh vai trò điều tiết, kiểm soát của Nhà nước trong các giai đoạn đầu tư, vận hành và kết thúc hợp đồng BOT.
Hai là, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá hoạt động QLNN về tài chính dự án BOT, giúp lượng hóa và đánh giá mức độ minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm trong từng giai đoạn thực hiện dự án.
Ba là, đề xuất được 05 nhóm giải pháp có tính khả thi cao nhằm hoàn thiện hoạt động QLNN về tài chính dự án hạ tầng giao thông đường bộ (GTĐB) thực hiện theo hợp đồng BOT tại Việt Nam, gồm các giải pháp: (i) Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về tài chính dự án đầu tư xây dựng hạ tầng GTĐB theo hợp đồng BOT; (ii) Tăng cường công khai, minh bạch quá trình thực hiện dự án hạ tầng GTĐB thực hiện theo hình thức hợp đồng BOT; (iii) Thành lập quỹ bù đắp thiếu hụt tài chính (BĐTHTC) cho dự án hạ tầng GTĐB thực hiện theo hợp đồng BOT; (iv) Hoàn thiện hệ thống quản lý doanh thu dự án đầu tư xây dựng hạ tầng GTĐB theo hợp đồng BOT; (v) Hoàn thiện công tác giám sát thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến tài chính của dự án thực hiện theo hợp đồng BOT của cơ quan QLNN có thẩm quyền.
