THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
– Tên luận án: Giám sát ủy quyền và rùi so sai hẹn trong tín dụng nhóm cho nông hộ tại Đồng bằng sông Cửu Long
– Ngành: Tài chính-Ngân hàng
Mã số: 9340201
– Họ tên nghiên cứu sinh: TRẦN BÁ TRÍ
Khóa: 2019 đợt 2
– Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
– Cơ sở đào tạo: TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
1. Tóm tắt nội dung luận án
Mục tiêu của luận án là nghiên cứu tác động của việc giám sát ủy quyền được thực hiện bởi tổ trưởng đến rủi ro sai hẹn của tổ viên và của cả tổ trong mô hình cho vay theo Tổ Tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) của Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam (VBSP) thông qua vận dụng Lý thuyết bất cân xứng thông tin, Lý thuyết đại diện, các lý thuyết về mô hình giám sát đồng đẳng và giám sát ủy quyền trong tín dụng nhóm để luận giải về các mối quan hệ này. Dữ liệu sơ cấp được sử dụng trong luận án này được thu thập từ 224 tổ TK&VV tại 5 tỉnh An Giang, Bạc Liêu, Đồng Tháp, Hậu Giang và Tiền Giang tại Đồng bằng Sông Cửu Long. Trong mỗi tổ có 3 người được chọn để phỏng vấn bao gồm 1 tổ trưởng và 2 tổ viên (được chọn ngẫu nhiên) với tổng cộng 672 người trả lời.
Có 2 mô hình ước lượng được sử dụng trong luận án. Mô hình Tobit được sử dụng để kiểm định mối quan hệ giữa hoạt động giám sát ủy quyền bởi tổ trưởng đến rủi ro sai hẹn của cả tổ. Mô hình Logit được sử dụng để kiểm định mối quan hệ giữa hoạt động giám sát ủy quyền được thực hiện bởi tổ trưởng đến rủi ro sai hẹn của tổ viên. Kết quả của mô hình chứng minh rằng có bằng chứng rõ ràng về tác động của giám sát ủy quyền đến rủi ro sai hẹn của tổ viên và của cả tổ. Đặc biệt là 2 biến tỷ lệ hoa hồng cho tổ trưởng và cỡ tổ, đại diện lần lượt cho động lực giám sát bởi tổ trưởng và quy mô giám sát. Trong khi đó, hoạt động sàng lọc, giám sát đồng đẳng, và thúc ép trả nợ không có tương quan đến rủi ro sai hẹn trong chương trình cho vay này. Dựa vào kết quả của các mô hình ước lượng, một số khuyến nghị cho VBSP, cho chính quyền địa phương và cho các Đoàn Hội đã được đưa ra trong việc thiết kế tổ, lựa chọn tổ trưởng, và lựa chọn tổ viên.
2. Những kết quả mới của luận án
Hoạt động giám sát ủy quyền trong tín dụng nhóm rất ít được nghiên cứu ở Việt Nam và trên thế giới. Trên thế giới chỉ mới nghiên cứu về giám sát ủy quyền bởi bên thứ ba là các tổ chức tài chính vi mô (MFI) độc lập với bên cho vay và bên đi vay. Các nghiên cứu trên thế giới về tín dụng nhóm đa số đều tập trung vào giải thích kết quả trả nợ dựa trên hoạt động sàng lọc, giám sát đồng đẳng, giám sát bởi tổ trưởng và thúc ép trả nợ ở các nhóm chịu trách nhiệm liên đới. Nghiên cứu của luận án này ở nhóm cho vay chịu trách nhiệm cá nhân, vốn ít được nghiên cứu trên thế giới.
Các nghiên cứu trước đây về giám sát ủy quyền bởi tổ trưởng ở tín dụng nhóm chủ yếu tập trung vào các biến về thông tin mà tổ trưởng có được để giải thích cho hoạt động giám sát bởi tổ trưởng tác động như thế nào đến rủi ro hoặc khả năng trả nợ của nhóm. Luận án này đã nghiên cứu trực diện hơn về động lực giám sát bởi tổ trưởng đã tác động như thế nào đến rủi ro của cả tổ và của các thành viên trong tổ. Việc sử dụng các biến định lượng đo lường động lực và quy mô giám sát giúp cho việc giải thích tác động của giám sát ủy quyền đáng tin cậy hơn.
3. Các ứng dụng/khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
Kết quả luận án này giúp cho VBSP, các Đoàn Hội và chính quyền địa phương những thông tin có giá trị trong thiết kế tổ vay vốn phù hợp hơn về cỡ tổ, về không gian hoạt động của một tổ, về hoa hồng cung cấp cho tổ trưởng. Luận án cũng đưa ra những khuyến nghị trong lựa chọn tổ trưởng và tổ viên dựa trên những đặc điểm kinh tế-xã hội của tổ trưởng và tổ viên. Từ đó giúp cải thiện hiệu quả hoạt động của tổ TK&VV.
Một số đề xuất cho các nghiên cứu trong tương lai;
Do đại dịch Covid-19 gây khó khăn cho việc đi lại thu thập số liệu nên địa bàn nghiên cứu bị hạn chế. Các nghiên cứu sau nên mở rộng địa bàn ra nhiều tỉnh hơn trong vùng hoặc cả nước để kết quả giải thích có tính tổng quát hơn.
Do người dân trong vùng không có thói quen ghi chép nên việc thu thập số liệu trong nhiều năm và nhiều kỳ gặp khó khăn. Vì vậy, luận án này chỉ có số liệu thời điểm. Tuy nhiên, Covid-19 có thể gây ra vấn đề nội sinh vì cùng lúc tác động đến nợ quá hạn, đến thu nhập và đến hoạt động giám sát bởi tổ trưởng. Các nghiên cứu sau này nên sửdụng số liệu thu thập ở nhiều thời điểm khác nhau để làm rõ liệu có hay không tác động của đại dịch Covid-19 đến vấn đề nội sinh, và cũng có thể cho ra kết quả đáng tin cậy hơn.
Các nghiên cứu trong tương lai nên nghiên cứu thêm về hiệu ứng cam kết có liên quan đến tổ trưởng, tổ viên, VBSP, và các Đoàn Hội để mở rộng hơn và bổ sung thêm những tài liệu hiện có.