Luận án Giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp – Nghiên cứu trên địa bàn một số tỉnh Bắc Trung bộ

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN

Đề tài luận án: Giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp – Nghiên cứu trên địa bàn một số tỉnh Bắc Trung bộ

Chuyên ngành: Kinh tế Chính trị

Mã số: 62 31 01 02

Nghiên cứu sinh: Bùi Văn Dũng

Mã NCS: NCS32.02CT

Người hướng dẫn: PGS.TS. Trần Bình Trọng

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận:

– Với quan niệm giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động là một trong những nhân tố quan trọng nhằm tái sản xuất sức lao động, đảm bảo cho sự phát triển bền vững khu công nghiệp nói riêng, phát triển bền vững kinh tế – xã hội ở địa phương nói chung, luận án đã làm rõ bản chất của việc giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp là giải quyết mối quan hệ giữa cung – cầu về nhà ở, mối quan hệ giữa giữa nhu cầu và khả năng đảm bảo về hình thức sở hữu, số lượng và chất lượng nhà ở với giá cả phù hợp điều kiện của các đối tượng người lao động làm việc trong các khu công nghiệp;

– Luận án cũng chỉ ra, giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp là giải quyết các mối quan hệ lợi ích giữa nhà nước – người kinh doanh cung ứng nhà ở – người lao động. Mối quan hệ lợi ích này có được giải quyết hài hòa hay không phụ thuộc vào sự tác động của môi trường luật pháp, cơ chế chính sách, sự tham gia của các chủ thể cung ứng nhà ở, sự tham gia của doanh nghiệp sử dụng lao động, khả năng chi trả của người lao động và công tác tổ chức quản lý kiểm tra giám sát nhà nước, mà đặc biệt là có hình thức hỗ trợ của nhà nước, các cấp chính quyền phù hợp với từng hình thức sở hữu, sử dụng nhà ở đối với người lao động.

Những kết luận, đề xuất rút ra từ kết quả nghiên cứu của luận án:

Từ kết quả điều tra khảo sát 58 doanh nghiệp và phỏng vấn 366 phiếu thuộc bốn nhóm đối tượng nghiên cứu là người lao động, người cung ứng nhà ở, doanh nghiệp sử dụng người lao động tại các khu công nghiệp và cán bộ quản lý nhà nước các cấp, luận án đã làm rõ: tại các khu công nghiệp trên địa bàn một số tỉnh Bắc Trung bộ hiện nay, mới chỉ có khoảng 12,06% số doanh nghiệp cung ứng nhà ở cho người lao động; Ban quản lý các khu công nghiệp chưa quan tâm đúng mức đến việc cung ứng nhà ở cho người lao động; Đảng, Nhà nước đã có các chủ trương, chính sách về giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động tại các khu công nghiệp nhưng việc triển khai các chủ trương, chính sách còn chậm, nhiều địa phương, do áp lực cạnh tranh thu hút doanh nghiệp đầu tư nên chính quyền đã bỏ qua việc giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động;… Đây cũng chính là những vấn đề cần được khắc phục trong những năm tới tại các khu công nghiệp trên địa bàn các tỉnh Bắc Trung bộ.

Trên cơ sở đó, luận án đề xuất những phương hướng giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp trên địa bàn một số tỉnh Bắc Trung bộ những năm tới; đó là: i) đảm bảo hình thức và tiện ích về nhà ở cho người lao động trong các khu công nghiệp, tạo sự đồng bộ về các điều kiện sinh hoạt cho người lao động; ii) nâng cao chất lượng dịch vụ sinh hoạt và dịch vụ xã hội nhằm cải thiện mức cảm nhận của người lao động trong các khu công nghiệp về chất lượng dịch vụ nhà ở cho người lao động.

Để giải quyết tốt vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp trên địa bàn một số tỉnh Bắc Trung bộ những năm tới, luận án đề xuất bốn giải pháp; đó là:

i) Bổ sung khung pháp lý và cơ chế chính sách giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động các khu công nghiệp theo hướng phù hợp với điều kiện kinh tế thị trường và khả năng thực tế về thu nhập của người lao động;

ii) Đẩy mạnh sự tham gia của doanh nghiệp sử dụng lao động tại các khu công nghiệp và các ban quản lý khu công nghiệp, các công ty xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, nhà nước và người dân có nhà cho thuê vào cung ứng các dịch vụ xã hội nói chung và giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động nói riêng;

iii) Nâng cao vai trò nhà nước trong tổ chức quản lý, nghiên cứu các chính sách hỗ trợ người lao động trong việc thuê nhà ở, giá cả điện, nước sinh hoạt; thực hiện kiểm tra, giám sát, phối hợp các chương trình và sự tham gia của các tổ chức chính trị, xã hội, trước hết là tổ chức công đoàn trong việc giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động;

iv) Cải thiện điều kiện làm việc, nâng cao năng suất lao động và tăng thu nhập cho người lao động trong các khu công nghiệp.