Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quản lí kinh tế
Tên luận án: Đổi mới quản lý dự án đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách Nhà nước tại các tổ chức khoa học và công nghệ thuộc Chính phủ
Tính cấp thiết của đề tài
Tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý dự án đầu tư công là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta. Trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, vấn đề quản lý dự án đầu tư công nói chung, quản lý dự án đầu tư xây dựng (ĐTXD) từ ngân sách Nhà nước (NSNN) nói riêng đối với các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế, trong đó đầu tư cho phát triển khoa học và công nghệ (KH-CN) cũng không là ngoại lệ, đã thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học, nhà quản lý. Cùng với sự phát triển kinh tế -xã hội (KT-XH), Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách nhằm từng bước đổi mới cơ chế hoạt động và cơ chế quản lý tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó bao gồm các đơn vị sự nghiệp khoa học. Một trong những hướng đổi mới là tạo dựng đầu tư cơ sở vật chất ban đầu, để có điều kiện giao tài sản cho các đơn vị sự nghiệp công lập quản lý, bảo toàn, xác định khẩu hao đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình thực tế, trên cơ sở đó có lộ trình từng bước cho hoạt động chuyển đổi sang cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm, giảm dần tỷ lệ hỗ trợ từ NSNN đối với các đơn vị sự nghiệp công lập nói chung, các đơn sự nghiệp KH-CN nói riêng.
Có thể nói, thời gian qua, Nhà nước đã quan tâm đầu tư cho KH-CN nói chung, các tổ chức KH-CN công lập thuộc Chính phủ nói riêng, trong đó chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học. Nguồn vốn đầu tư từ NSNN đã góp phần không nhỏ vào quá trình hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, trang thiết bị làm việc như: tăng cường đáng kể diện tích làm việc, nâng cấp và xây dựng mới một số viện nghiên cứu chuyên ngành, các phòng thí nghiệm, xây dựng và bảo quản các kho tư liệu quí, các trung tâm thông tin, tư liệu-thư viện… Nhìn chung, hoạt động quản lý dự án (QLDA) ĐTXD từ nguồn vốn NSNN tại các tổ chức KH-CN thuộc Chính phủ bước đầu đi vào nề nếp, thứ tự ưu tiên được xác định theo quy hoạch được duyệt… Tuy nhiên, hầu hết tiến độ thực hiện dự án còn chậm so với kế hoạch; Quá trình thực hiện có nhiều thay đổi trong thiết kế, cơ cấu vốn, tổng mức đầu tư (TMĐT); Hoạt động hạch toán kế toán và báo cáo định kỳ chưa được thực hiện; Công tác quyết toán công trình hoàn thành còn chậm và yếu; Hoạt động bảo hành, bảo trì còn lúng túng; Công tác kiểm tra giám sát của cấp quyết định đầu tư (QĐĐT) chưa được duy trì thường xuyên do chưa có quy trình quản lý hữu hiệu; Mô hình QLDA đã lỗi thời…không còn phù hợp với những quy định mới của Nhà nước. Vậy làm thế nào để hoạt động QLDA đầu tư xây dựng từ NSNN tại các tổ chức KH-CN thuộc Chính phủ đáp ứng được yêu cầu đổi mới cơ chế, chính sách của Nhà nước, tiết kiệm, chống lãng phí và đảm bảo mục tiêu xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật hiện đại theo các chuẩn mực quốc tế, khu vực, phục vụ hiệu quả hoạt động nghiên cứu, đào tạo, tư vấn chính sách như quy hoạch phát triển các tổ chức này đến 2020 và tầm nhìn đến 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trong bối cảnh đó, vấn đề: “Đổi mới quản lý dự án đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách Nhà nước tại các tổ chức khoa học và công nghệ thuộc Chính phủ” được tác giả chọn làm đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ, chuyên ngành quản lý kinh tế.
