Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế phát triển
Tên luận án: Định hướng đào tạo và sử dụng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật đào tạo ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước đến năm 2030
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
1. Luận án đã thảo luận các quan điểm về định hướng đào tạo và sử dụng cán bộ khoa học kỹ thuật (KHKT) đào tạo ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước (NSNN).Về định hướng đào tạo, luận án nhấn mạnh đến cơ cấu đào tạo nhằm hướng đào tạo theo nhu cầu xã hội; về định hướng sử dụng, quan điểm luận án hướng tới tính hiệu quả cao đối với đội ngũ cán bộ này sau khi về nước. Đây là những nội dung có ý nghĩa và liên quan trực tiếp đến thúc đẩy xây dựng và phát triển bền vững tiềm lực khoa học và công nghệ của đất nước nói chung, đội ngũ cán bộ KHKT nói riêng trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh, hội nhập quốc tế.
2. Luận án xác định hệ thống các nhân tố ảnh hưởng đến định hướng đào tạo và sử dụng cán bộ KHKT đào tạo ở nước ngoài bằng NSNN theo quan điểm đào tạo gắn với nhu cầu xã hội. Theo đó: về đào tạo, nhấn mạnh yếu tố nhu cầu xã hội đối với bộ phận vốn nhân lực chất lượng cao; về sử dụng, nhấn mạnh đến các chính sách sử dụng, đãi ngộ và trọng dụng đối với người học trở về (những vấn đề này các nghiên cứu trước đây chưa đề cập tới).
3. Luận án phân tích, đánh giá các chiều hướng, kích cỡ, mức độ và mối tương quan của các nhân tố tác động để đưa ra bằng chứng khách quan và tin cậy liên quan đến định hướng quy mô, cơ cấu đối tượng, ngành nghề, trình độ, nước gửi đi đào tạo và việc sử dụng cán bộ KHKT đào tạo ở nước ngoài bằng NSNN của những năm vừa qua.
Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu
1. Dựa trên nội dung kinh tế học về nguồn vốn con người và kết quả nghiên cứu tình huống (thông qua phân tích Đề án đào tạo cán bộ KHKT ở nước ngoài bằng NSNN – gọi tắt là Đề án 322/356), chứng minh sự cần thiết khách quan và lợi ích đạt được của việc gửi cán bộ KHKT đào tạo ở nước ngoài bằng NSNN của nước ta trong thời gian vừa qua và những năm sắp tới.
2. Luận án xác định được 03 nhân tố ảnh hưởng rõ rệt nhất đến sự hài lòng của người học với chương trình học bổng (thuận lợi trong cuộc sống ở nước ngoài; thuận lợi khi xin học bổng và thuận lợi trong quá trình học tập); 03 nhân tố ảnh hưởng đến quyết định đi học tiếp của người học (tài chính, sự phù hợp của ngành học với công việc và sự hỗ trợ của chương trình); 02 nhân tố ảnh hưởng đến quyết định quay về nước sau khi tốt nghiệp (công việc phù hợp với chuyên môn và cơ hội học tập, nghiên cứu cao hơn).
3. Trên cơ sở phân tích kết quả đạt được trong những năm vừa qua; xu hướng phát triển KHKT, ngành nghề trong nước và quốc tế, dự báo nhu cầu cán bộ KHKT trong những năm tới, luận án đã xác định 05 quan điểm làm cơ sở cho định hướng đào tạo và sử dụng cán bộ KHKT ở nước ngoài bằng NSNN trong thời gian tới, trong đó nhấn mạnh việc gắn chặt với Chiến lược phát triển nguồn nhân lực và nhu cầu sử dụng cán bộ tốt nghiệp.
4. Tính toán dựa trên Chiến lược kinh tế-xã hội, quy hoạch phát triển nhân lực của các ngành/lĩnh vực và kinh nghiệm quốc tế, luận án đã xác định nhu cầu số lượng, đối tượng, ngành nghề, trình độ cán bộ KHKT cần được đào tạo ở nước ngoài bằng NSNN đến năm 2030, từ đó đề xuất định hướng đào tạo và sử dụng cán bộ KHKT đào tạo ở nước ngoài bằng NSNN đến năm 2030 dựa trên quan điểm khắc phục những hạn chế, bất hợp lý về đối tượng, quy mô, cơ cấu ngành nghề, trình độ, nước gửi đi đào tạo, sử dụng người tốt nghiệp trong định hướng của giai đoạn trước và đáp ứng được nhu cầu xã hội trong giai đoạn tới.
5. Để thực hiện được định hướng đào tạo và sử dụng cán bộ KHKT ở nước ngoài bằng NSNN cho giai đoạn đến 2030, luận án đã nhấn mạnh đến các giải pháp tăng cường công tác định hướng ngành nghề, quốc gia gửi đi đào tạo và chuẩn bị các tiền đề cho việc đi học nước ngoài; nâng cao mức độ hài lòng của người học; hoàn thiện chính sách liên quan đến thu hút, sử dụng, đãi ngộ và trọng dụng cán bộ tốt nghiệp.
