ĐẶT VẤN ĐỀ
Sốt Dengue/ Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Dengue gây ra. Bệnh lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes, thuộc phân giống Stegomyia, trong đó Aedes aegypti là véc tơ gây dịch quan trọng nhất. Lâm sàng của bệnh đặc trưng bởi sốt, xuất huyết và thoát huyết tương dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn và rối loạn đông máu, nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong [1], [25].
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ước tính hàng năm trên thế giới có khoảng 2,5- 3 tỷ người có nguy cơ mắc bệnh. Trong 50-100 triệu trường hợp mắc sốt Dengue, khoảng 500.000 trường hợp sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện điều trị, trong đó 90% là trẻ em dưới 15 tuổi. Tỷ lệ tử vong trung bình của sốt xuất huyết dengue là 5%. Bệnh lưu hành trên 100 nước thuộc các khu vực khíhậu nhiệt đới, á nhiệt đới. Châu Mỹ có số nước mắc cao nhất là 42 nước, kế đến là Châu Phi 20 nước, khu vực Tây Thái Bình Dương 29 nước, Đông Nam Á 7 nước và Địa Trung Hải 4 nước [25].
Việt Nam là một trong những nước có bệnh dịch lưu hành và đây cũng là vấn đề y tế quan tâm của nước ta. Từ năm 1960 đến nay dịch có xu hướng lan rộng và phát triển với số mắc và chết mỗi năm một tăng. Bệnh chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh truyền nhiễm ở Việt Nam, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ và tình trạng quá tải tại các bệnh viện trong mùa dịch. Ở Tây Nguyên những năm có dịch lớn là 1983, 1987, 1988, 1991, 1995, 1998 và 2004 với số mắc từ 54,80- 553,38/100.000 dân, số chết từ 0,08 -1,34/100.000 dân. Dịch không có chu kỳ rõ rệt, giữa các dịch lớn này hàng năm bệnh xảy ra rải rác, dịch bệnh chỉ khu trú và phát triển mạnh ở các thị xã, thị trấn đông dân. [7],[28],[29],[30].
Đến nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc xin phòng bệnh sốt Dengue/ sốt xuất huyết Dengue, nên việc phòng chống bệnh chủ yếu dựa vào việc phòng và diệt muỗi truyền bệnh. Vai trò và khả năng truyền bệnh của một số loài muỗi thuộc giống Aedes mà chủ yếu là Aedes aegypti đã được biết từ lâu, song mỗi vùng, mỗi địa phương với những phong tục tập quán và hoạt động của người dân, nhất là điều kiện tự nhiên khác nhau ảnh hưởng đến véc tơ truyền bệnh. Để góp phần trong nghiên cứu đặc điểm dịch tễ học sốt Dengue/ sốt xuất huyết Dengue, nhất là dự báo dịch bệnh để chủ động trong phòng chống, đề tài “Một số đặc điểm sinh thái của muỗi Aedes aegypti và mối liên quan đến sốt Dengue/ sốt xuất huyết Dengue tại tỉnh Đắc Lắc, 2004-2008” được triển khai với hai mục tiêu:
1. Mô tả một số đặc điểm sinh thái của muỗi Aedes aegypti tại tỉnh Đắc Lắc.
2. Xác định mối liên quan của các chỉ số muỗi với sốt Dengue/ sốt xuất huyết Dengue tại tỉnh Đắc Lắc.
