MỞ ĐẦU – GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI
Mở đầu
Thời gian gần đây, rừng tự nhiên đã bị suy giảm nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng. Trước tình hình đó, nhiều địa phương trong nước đã phải đóng cửa rừng tự nhiên và chuyển sang đẩy mạnh kinh doanh rừng trồng.
Để góp phần đẩy nhanh tỷ lệ che phủ đất trống đồi núi trọc, đáp ứng nhu cầu về gỗ đồng thời tạo thêm nhiều việc làm cho người dân sống gần rừng nhất là đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng sâu vùng xa, thì việc trồng rừng các loài cây mọc nhanh cho năng suất cao đang là yêu cầu cấp thiết.
Cũng như nhiều tỉnh ở Tây Nguyên, trong những năm qua tỉnh Đăk Lăk đã có những nổ lực trong đầu tư, phát triển ngành lâm nghiệp. Đến cuối năm 2007 toàn tỉnh đã đạt được gía trị sản xuất lâm nghiệp là 81.601 triệu đồng, trong đó công tác trồng và nuôi dưỡng rừng đạt 22.687 triệu. Công tác trồng rừng có bước phát triển đáng kể, trong năm 2005 tổng diện tích trồng rừng tập trung toàn tỉnh chỉ có 2.716 ha, thì đến năm 2007 đã trồng được 5.467ha rừng tập trung và 1,56 triệu cây phân tán (Niên giám thống kê tỉnh Đăk Lăk, 2008 [4]). Những thành công bước đầu trên đây của ngành lâm nghiệp Đăk Lăk đã góp phần quan trọng không chỉ trong việc phủ xanh đất trống đồi núi trọc, mà còn tăng thu nhập, giải quyết việc làm cho người đồng bào dân tộc tại chỗ, hạn chế tình trạng phá rừng làm nương rẫy và góp phần vào việc bảo vệ môi trường sinh thái, hạn chế những tác động tiêu cực của tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.
Trong tập đoàn cây trồng rừng của tỉnh Đăk Lăk thì keo lai là loài có vị tríquan trọng, được gây trồng với diện tích lớn. Do vậy, thực hiện đề tài góp phần bổ sung cho các nghiên cứu, tổng kết đánh giá về tình hình sinh trưởng, phân tích hiệu quả kinh tế, xã hội cũng như lập biểu sản lượng để ứng dụng trong quá trình quản lý, kinh doanh loài cây trồng rừng này.
Tính cấp thiết của đề tài
Trong nhiều năm qua, một số đơn vị sản xuất lâm nghiệp trên địa bàn Đăk Lăk đã chú trọng công tác trồng rừng sản xuất, rừng nguyên liệu phục vụ cho công nghiệp chế biến gỗ và rừng nguyên liệu giấy. Tuy nhiên, phần lớn diện tích các rừng trồng này có chất lượng giống chưa được cải thiện, các biện pháp kỹ thuật lâm sinh chưa đồng bộ. Vấn đề lựa chọn loài cây trồng chưa phù hợp với điều kiện khíhậu, đất đai nơi trồng, mức đầu tư thấp và trình độ thâm canh thấp dẫn đến năng suất các loại rừng trồng chưa cao, chưa đáp ứng được tốt những nhu cầu về gỗ cho công nghiệp chế biến nói chung và nguyên liệu cho ngành công nghiệp bột giấy nói riêng.
Xí nghiệp nguyên liệu giấy Đăk Lăk – Công ty cổ phần tập đoàn Tân Mai là đơn vị thuộc tổng Công ty giấy Việt Nam được nhà nước giao nhiệm vụ trồng rừng nguyên liệu giấy, hàng năm cung cấp cho ngành giấy từ 40.000 – 50.000m³ gỗ nguyên liệu làm bột giấy. Tính bình quân mỗi năm xí nghiệp nguyên liệu giấy Đăk Lăk phải trồng từ 500 – 600ha rừng [3] trên địa bàn tỉnh Đăk Lăk. Vì vậy cần thiết phải trồng các loài cây mọc nhanh cho năng suất cao, chu kỳ kinh doanh ngắn mới cung cấp đủ nguyên liệu cho nhà máy giấy của Công ty.
Keo lai là loài cây mọc nhanh đã được Công ty cổ phần tập đoàn Tân Mai khảo nghiệm và đưa vào trồng thuần loài ở huyện M’Đrăk – Đăk Lăk, bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế [5], nhưng chưa đánh giá được tình hình sinh trưởng cũng như chất lượng và hiệu quả kinh tế, xã hội một cách khoa học để làm cơ sở cho việc lựa chọn loài cây mọc nhanh làm nguyên liệu giấy phù hợp với điều kiện khíhậu, đất đai của Đăk Lăk .
Để góp phần cải thiện và nâng cao năng suất, chất lượng rừng trồng nguyên liệu, tận dụng diện tích đất trống đồi núi trọc một cách hợp lý, có hiệu quả, nhằm chủ động cung cấp nguồn nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến gỗ nói chung và nguồn nguyên liệu cho ngành bột giấy nói riêng ở Đăk Lăk. Với những lý do trên, được sự nhất trí của phòng Đào tạo sau đại học, trường đại học Tây Nguyên và người hướng dẫn khoa học, chúng tôi tiến hành thực hiện nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu sinh trưởng và đánh giá hiệu quả rừng trồng keo lai (Acacia mangium x Acacia auriculifomis) tại huyện M’Đrăk tỉnh Đăk Lăk”.
Kết quả của đề tài góp phần xây dựng cơ sở khoa học trong việc nghiên cứu đánh giá sinh trưởng của loài keo lai, phân tích hiệu quả kinh tế, xã hội, dự báo sản lượng rừng trồng phục vụ cho việc quản lý kinh doanh rừng trồng keo lai của công ty cổ phần tập đoàn Tân Mai trên địa bàn huyện M’Đrăk tỉnh Đăk Lăk.
