Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quản lý kinh tế
Tên luận án: Quản lý nhà nước về các dự án đầu tư công thuộc Bộ Y tế
Tính cấp thiết của đề tài
Đầu tư công (ĐTC) là vấn đề còn nhiều tranh luận không chỉ giữa các nhà khoa học, mà còn giữa các nhà hoạt động chính trị, các nhà quản lý. Một số năm gần đây, ĐTC càng được đặc biệt quan tâm do nhiều quốc gia trên thế giới đang lâm vào tình trạng nợ công lớn, nhất là sau khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Tại Việt Nam, trong bối cảnh nợ công có xu hướng tăng cao, tăng trưởng kinh tế có xu hướng chậm lại, nhiều dự án ĐTC không hiệu quả, vấn đề ĐTC càng trở thành tâm điểm thảo luận của các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý nhà nước (QLNN) và xã hội.
So với các nước khác, ĐTC và quản lý ĐTC ở Việt Nam có những nét riêng. Cho đến nay, Việt Nam vẫn duy trì ĐT Cở mức độ cao trong tổng đầu tư xã hội. Tính chung trong giai đoạn các năm 2001-2005, tổng vốn ĐTC chiếm trên 23% tổng đầu tư xã hội. Giai đoạn các năm 2006-2010, tỷ trọng này còn tăng lên chút ít đạt khoảng 24%. Từ năm 2011 đến nay, với nỗ lực to lớn của Nhà nước nhằm kiềm chế lạm phát, thắt chặt chi tiêu, tái ĐTC, tỷ trọng ĐTC trong tổng đầu tư xã hội mới giảm chút ít, đạt khoảng 22%. Chính vì vậy, việc quản lý nhằm sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư to lớn này có ý nghĩa rất quan trọng đối với tăng trưởng, phát triển kinh tế và cải thiện mức sống của nhân dân.
Từ khi tiến hành đổi mới đến nay, Nhà nước ta đã quan tâm và coi trọng cải cách quản lý ĐTC. Gần đây, Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 18/6/2014, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015. Nhờ đó, cùng với việc tăng nguồn vốn ĐTC, những cải cách, đổi mới trong lĩnh vực này đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cấp hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, kinh tế và xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội. ĐTC còn góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng, giữ vững chủ quyền quốc gia, phát triển các vùng kinh tế khó khăn, xác lập từng bước công bằng và tiến bộ xã hội. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, hiệu quả từ ĐTC còn thấp so với đầu tư tư nhân, thậm chí nhiều dự án ĐTC còn xảy ra tình trạng lãng phí, thất thoát vốn nhà nước. Hiệu quả thấp của ĐTC không những không cho phép thu hồi vốn để trả nợ, mà còn gây bức xúc trong xã hội, làm giảm lòng tin của nhân dân vào QLNN. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến những yếu kém nêu trên là tình trạng buông lỏng quản lý và cơ chế QLNN về ĐTC chưa thực sự hiệu quả. Chính vì thế, Đại hội XI và XII của Đảng ta đã rất quan tâm và nhấn mạnh cần phải tích cực hoàn thiện pháp luật đầu tư công và khẩn trương thực hiện tái ĐTC.
