Luận án tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế quốc tế
Tên luận án: Phát triển thị trường xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam trong bối cảnh hiện nay
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Về cơ sở lý luận, tại Việt Nam có một số công trình nghiên cứu về thị trường xuất khẩu hàng hoá nói chung và hàng nông sản nói riêng. Tuy nhiên, chưa có một đề tài nào nghiên cứu về thị trường xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam trong bối cảnh mới hiện nay khi Việt Nam đang hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới và khu vực thông qua việc ký kết nhiều FTA chiến lược. Chính vì vậy, việc xây dựng và hoàn thiện khung lý thuyết về phát triển thị trường xuất khẩu làm cơ sở giải quyết các vấn đề thực tế là một yêu cầu cấp thiết đặt ra hiện nay.
Về thực tiễn, Việt Nam là một nước nông nghiệp, có nhiều lợi thế và tiềm năng về đất đai, lao động và điều kiện sinh thái cho phép phát triển sản xuất nhiều loại nông sản xuất khẩu có giá trị kinh tế lớn. Hàng nông sản xuất khẩu có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, chiếm một tỷ trọng khá lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Xuất khẩu nông sản góp phần tạo nguồn vốn quan trọng để tiến hành công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực và lợi thế quốc gia, tạo ra công ăn việc làm, giữ ổn định nền kinh tế đất nước, mở rộng các quan hệ kinh tế đối ngoại và tăng cường vị thế kinh tế của Việt Nam trên thị trường thế giới.
Theo số liệu của Bộ Công thương, hiện nay hàng nông sản của Việt Nam đã có mặt tại nhiều nước trên thế giới, thâm nhập được các thị trường nhập khẩu nông sản như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc, trong đó thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 60% kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam. Tuy nhiên, thị phần hàng nông sản Việt Nam tại các thị trường này còn nhỏ bé và đang có sự phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc. Điều này mang đến rất nhiều rủi ro cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam khi thị trường có biến động.
