Luận án Kiểm soát nhà nước đối với gian lận chuyển giá tại Việt Nam

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN

Đề tài luận án: Kiểm soát nhà nước đối với gian lận chuyển giá tại Việt Nam

Chuyên ngành: Kế toán, kiểm toán và phân tích

Mã số: 62.34.03.01

Nghiên cứu sinh: Nguyễn Văn Phượng

Mã NCS: NCS33.081KT

Người hướng dẫn:

1. PGS.TS Đặng Văn Thanh

2. TS Nguyễn Thị Hồng Thúy

Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế quốc dân

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận:

(1) Luận án đã phân tích và xây dựng được các nhóm nhân tố tác động đến KSNN đối với GLCG tại Việt Nam. Cụ thể KSNN đối với GLCG tại Việt Nam hiện nay chịu ảnh hưởng của 03 (ba) nhóm nhân tố sau: (i) Nhóm nhân tố thuộc về chủ thể kiểm soát, (ii) Nhóm nhân tố thuộc về khách thể kiểm soát và (iii) Nhóm nhân tố thuộc về môi trường kiểm soát;

(2) Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố ảnh hưởng đến KSNN đối với GLCG trong doanh nghiệp liên kết tại Việt Nam hiện nay có nhân tố “Ngành nghề kinh doanh” ảnh hưởng lớn nhất với hệ số là 0.235, tiếp đó là nhân tố “Động cơ thực hiện GLCG” và “Áp lực thanh tra” có ảnh hưởng lần lượt với hệ số là 0.145 và 0.139. Do đó, Nhà nước cần kiểm soát GLCG đối với những ngành nghề có khả năng xảy ra GLCG trong hoạt động kinh doanh ngay từ khi cấp phép đầu tư, đồng thời cần giảm áp lực thanh tra thông qua tăng thời gian thanh tra cho một cuộc thanh tra GLCG, tăng cường cán bộ thanh tra có chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp cao. Phát hiện này làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp hoàn thiện KSNN đối với GLCG tại Việt Nam.

Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu:

Luận án cho rằng, KSNN về GLCG có một vai trò quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng, cân bằng lợi ích trong xã hội, giảm sự phân hóa giàu nghèo. Để kiểm soát chặt chẽ hoạt động gian lận chuyển giá trong các doanh nghiệp liên kết tại Việt Nam, Nhà nước cần cân nhắc các đề xuất sau: (1) Xây dựng nguồn dữ liệu so sánh giá thị trường đầy đủ, đảm bảo độ tin cậy, phù hợp với thông lệ quốc tế; (2) Bổ sung qui định không tính vào chi phí hợp lý phần lãi vay phát sinh vượt mức được vay cho phép về tỷ lệ Nợ vay/Vốn chủ sở hữu; (3) Tập trung thanh kiểm tra các doanh nghiệp liên kết có dấu hiệu gian lận chuyển giá; (4) Giảm ưu đãi đầu tư về thuế; (5) Phối hợp chặt chẽ, khoa học và đồng bộ trong kiểm soát GLCG giữa các cơ quan nhà nước, (6) Giảm áp lực thanh tra thông qua bổ sung lực lượng thanh tra có trình độ chuyên môn cao, đạo đức nghề nghiệp tốt, (7) Tập trung thanh tra một số ngành nghề kinh doanh có nguy cơ thực hiện GLCG như ngành công nghệ chế biến thực phẩm, kinh doanh bất động sản…, (8) Gia nhập thành viên tổ chức OECD, (9) Ban hành Luật chống chuyển giá.