Đề tài luận án: “Hoàn thiện tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam”
Chuyên ngành: Kế toán.
Mã số:62.34.03.01
Họ và tên NCS: Hoàng Quang Hàm
Họ và tên cán bộ hướng dẫn khoa học:
PGS,TS Trần Thị Hồng Mai
TS Cao Tấn Khổng.
Những kết luận mới của luận án:
Tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước là một vấn đề phức tạp cả về lý luận và thực tiễn, đòi hỏi kiểm toán viên phải có trình độ chuyên môn cao, thành thạo về hoạt động kiểm toán đặc biệt là kiểm toán hoạt động, am hiểu sâu lĩnh vực ngân sách nhà nước và dự toán ngân sách nhà nước, hiểu biết rộng về quản lý tài chính công cả vi mô và vĩ mô nên đây là một vấn đề khó đặt ra trong quá trình nghiên cứu. Tài liệu, số liệu tham khảo để tổng kết lý luận và đánh giá thực trạng tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam không nhiều do đây là lĩnh vực mới, đang hình thành và phát triển ở Việt Nam. Tuy nhiên với sự nỗ lực cố gắng của bản thân cùng với sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của các thầy, cô hướng dẫn; bộ môn kiểm toán, khoa sau đại học của Học viên Tài chính, các nhà khoa học trong và ngoài Kiểm toán Nhà nước Việt Nam, Nghiên cứu sinh đã hoàn thành Luận án với những kết luận mới đóng góp cho việc quản lý ngân sách nhà nước và phát triển kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước của Kiểm toán Nhà nước như sau:
Thứ nhất, luận án phát triển và bổ sung thêm lý luận về kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước và tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước như vai trò của Kiểm toán Nhà nước đối với dự toán ngân sách nhà nước; những đặc điểm cơ bản của Kiểm toán Nhà nước ảnh hưởng đến tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước; qui trình kiểm toán, các loại hình kiểm toán áp dụng khi kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước và tập trung hơn với các nội dung cơ bản của tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước.
Thứ hai, trên cơ sở khảo sát thực tiễn, luận án đánh giá thực trạng tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam theo 3 nội dung chính là tổ chức bộ máy và nhân sự kiểm toán, tổ chức thực hiện qui trình kiểm toán và tổ chức kiểm soát chất lượng kiểm toán trên các mặt thành công và hạn chế từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm để tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước một cách có hiệu quả. Những hạn chế điển hình là môi trường pháp lý chưa hoàn toàn thuận lợi, chưa có qui trình chuẩn cho kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước, việc soát xét chất lượng kiểm toán chưa có đầy đủ chính sách và hướng dẫn thủ tục kiểm soát, chưa có sự tham gia của các vụ chức năng…
Thứ ba, luận án nghiên cứu và tổng kết kinh nghiệm kiểm toán dự toán ngân sách của một số cơ quan Kiểm toán Nhà nước trên thế giới có kinh nghiệm và bề dày phát triển để rút ra bài học kinh nghiệm cho Kiểm toán Nhà nước Việt Nam.
Thứ tư, luận án đã đề xuất định hướng, nguyên tắc, yêu cầu hoàn thiện tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước và sáu (6) giải pháp để nâng cao chất lượng tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam, trọng tâm là:
(1) Hoàn thiện cơ sở pháp lý, tổ chức bộ máy, nhân sự và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp cho kiểm toán viên để kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước
(2) Hoàn thiện tổ chức thực hiện kiểm toán theo qui trình kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước và tổ chức kiểm soát chất lượng kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước. Trong đó nêu rõ những nguyên tắc, yêu cầu, nội dung chính của qui trình kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước và việc tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước theo các giai đoạn của qui trình kiểm toán; nêu rõ chính sách và thủ tục kiểm soát chất lượng kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước.
Thứ năm, luận án đề xuất các điều kiện để thực hiện hoàn thiện tổ chức kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước gồm các điều kiện với Nhà nước và cả với Kiểm toán Nhà nước.
