THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên tác giả: Hoàng Văn Tám
Tên luận án: “Ảnh hưởng của phân hữu cơ chế biến tới một số đặc tính đất và năng suất cây ngắn ngày trên đất xám miền Đông Nam Bộ”,
Thuộc chuyên ngành: Khoa Học Đất
Mã số chuyên ngành: 62 62 01 03
Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Miền Nam
NỘI DUNG BẢN TRÍCH YẾU
1. Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá tác động của một số loại phân hữu cơ chế biến đối với một số tính chất lý, hóa và sinh học trên đất xám vùng Đông Nam Bộ, đồng thời ảnh hưởng của chúng đến năng suất một số loại cây trồng ngắn ngày (rau, lạc, ngô) trên vùng đất nói trên, cũng như nghiên cứu khả năng thay thế một phần phân khoáng khi sử dụng các loại phân này.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: Đất xám bạc màu (Haplic Acrisols) tại TP. Hồ ChíMinh, Tây Ninh; phân hữu cơ chế biến (phân hữu cơ vi sinh, hữu cơ sinh học và hữu cơ khoáng có trong danh mục phân bón Việt Nam); cây trồng ngắn ngày (ngô, lạc và một số loại rau ăn lá).
3. Các phương pháp nghiên cứu sử dụng trong luận án:
Các nghiên cứu trong phòng: Được bố trí theo kiểu RCD với 03 lần lặp lại, bao gồm 02 yếu tố thí nghiệm làliều lượng phân hữu cơ chế biến và thời gian ủ sau khi bón.
Nghiên cứu trong nhà lưới: Nghiên cứu trên cây ngô, được trồng trong chậu và thu hoạch thân lá ngô vào thời điểm 42-45 ngày sau gieo. Thí nghiệm được bố trí theo kiểu RCD, 03 lần lặp lại, với 02 yếu tố thí nghiệm gồm liều lượng phân hữu cơ chế biến và tỷ lệ bón phân đạm.
Các nghiên cứu ngoài đồng ruộng: Các loại cây ngắn ngày, bao gồm rau ăn lá, lạc, ngô, được bố trí bằng các thí nghiệm dài hạn (2-7 vụ liên tục), với các liều lượng và dạng loại phân hữu cơ chế biến khác nhau, theo phương pháp bố trí thí nghiệm đồng ruộng.
2.4 Kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy, với lượng phân hữu cơ chế biến bón vào từ 2,56–10,24 g HC/kg đất đã làm tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng của đất so với không bón hữu cơ như sau: Tăng khả năng hấp thu N-NH₄⁺ từ 8,2–20,7%, ở mức độ tương quan R2=0,4268 (Prob.<0,0001; n=60; CV=7,35%); tăng khả năng hấp thu lân từ 4,92–15,54%, với mức độ tương quan R2=0,3402 (n=60, Prob.=0,002; CV=7,64%); tăng khả năng hấp thu kali từ 5,57–21,86%, với hệ số tương quan R2 = 0,4656 (n=60, CV=7,48; Prob.= 0,004). Khả năng hấp thu dinh dưỡng của đất xám khi được bón phân hữu cơcòn có mối tương quan đơn khá chặt với một số chỉ tiêu hóa học của đất: Mức độ tương quan giữa khả năng hấp thu N-NH4+ và một số tính chất đất theo thứ tự sẽ là: PH(KCI)> PH(H20)> C-OM > CEC > C-AH > C-AF. Khả năng hấp thu P có mối quan hệ tuyến tính đơn với các chỉ tiêupH (H20, KCI), СЕС và C-OM ở mức xác suất <0,01. Khả năng hấp thu K có tương quan với một số tính chất đất theo thứ tự từ cao đến thấp là: C-OM > СЕС >pH(кс1)> PH(H20).
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy việc sử dụng phân hữu cơ chế biến, với khoảng liều lượng như trên, đã cải thiện một số chỉ tiêu độ phì nhiêu của đất xám, như tăng sức chứa ẩm đồng ruộng và lượng nước hữu hiệu trong đất, tăng số lượng (C-OM) và chất lượng chất hữu cơ (C-AH) trong đất, nâng cao dung tích hấp thu (CEC) so với không bón hữu cơ. Mật độ các vi sinh vật cố định đạm, phân giải lân và phân giải cellulose tăng lên rõ rệt theo lượng phân hữu cơ bón vào. Tuy nhiên, bón nhiều phân hữu cơ thì pH đất có xu hướng giảm nhẹ một cách nhất thời, cần có biện pháp bổ sung thêm lân hoặc vôi.
…
