THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tên đề tài luận án: Quan hệ lợi ích trong phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Lào Cai
2. Ngành: Kinh tế chính trị
3. Mã số: 931 01 02
4. Họ và tên nghiên cứu sinh: Hứa Tân Hưng
5. Khóa đào tạo: Khóa (2022-2025)
6. Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS Hoàng Văn Hoan
2. TS. Hoàng Ngọc Hải
7. Tên cơ sở đào tạo: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
8. Tóm tắt các kết quả mới của luận án
8.1. Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Luận án đã hệ thống hóa và làm rõ bản chất quan hệ lợi ích trong phát triển du lịch cộng đồng theo tiếp cận kinh tế chính trị; xác định nội dung quan hệ lợi ích giữa các cặp chủ thể: chính quyền, cộng đồng, doanh nghiệp và khách du lịch. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá quan hệ lợi ích gồm: (i) công bằng phân phối; (ii) mức độ tham gia; (iii) minh bạch và giám sát; (iv) phối hợp và phản hồi; (v) tái sản sinh lợi ích. Đồng thời, phân tích các yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến quan hệ lợi ích, góp phần hoàn thiện cơ sở lý luận về điều phối hài hòa lợi ích trong mô hình du lịch cộng đồng tại Việt Nam.
8.2. Những điểm mới rút ra từ kết quả nghiên cứu
Luận án đã khảo sát, phân tích thực trạng quan hệ lợi ích giữa các chủ thể chính (chính quyền, cộng đồng, doanh nghiệp, khách du lịch) trong phát triển du lịch cộng đồng tại tỉnh Lào Cai giai đoạn 2019-2024, trên cơ sở dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp từ điều tra xã hội học. Kết quả cho thấy các mối quan hệ lợi ích đang dần chuyển biến theo hướng đa bên, hài hòa hơn: chính quyền chuyển từ vai trò kiểm soát sang hỗ trợ; cộng đồng gia tăng mức độ tham gia trong tổ chức dịch vụ; doanh nghiệp có xu hướng đầu tư dài hạn và thể hiện rõ hơn trách nhiệm xã hội; khách du lịch có ý thức hơn trong tiêu dùng có trách nhiệm. Luận án cũng chỉ ra nhiều hạn chế nổi bật: quan hệ chính quyền – cộng đồng còn thiếu công bằng trong phân phối lợi ích (chỉ khoảng 40% hộ có thu nhập ổn định); chính quyền – doanh nghiệp còn thiếu minh bạch trong phối hợp (chỉ 30% có cam kết rõ ràng); doanh nghiệp – cộng đồng thường xuyên xung đột do thương mại hóa văn hóa (chỉ 45% điểm du lịch đạt tiêu chí bảo tồn); cộng đồng -khách du lịch còn thiếu chuẩn mực trong ứng xử (25% phản hồi tiêu cực); doanh nghiệp – du khách chưa chú trọng bảo vệ môi trường (6/10 điểm du lịch bị đánh giá thấp về vệ sinh); chính quyền – khách du lịch chưa hiệu quả trong định vị thương hiệu địa phương (chỉ 40% khách nhận diện rõ điểm đến). Các nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ bất bình đẳng lợi ích, thiếu minh bạch, khác biệt văn hóa, nhận thức hạn chế và năng lực truyền thông yếu. Trên cơ sở đó, luận án đề xuất hệ thống giải pháp nhằm bảo đảm hài hòa quan hệ lợi ích trong phát triển du lịch tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn 2035, được phân theo nhóm: (1) Chính quyền cần hoàn thiện cơ chế phối hợp và chính sách hỗ trợ; (2) Cộng đồng cần nâng cao năng lực và ý thức bảo tồn; (3) Doanh nghiệp cần tăng cường trách nhiệm xã hội và đầu tư bền vững; (4) Khách du lịch cần tuân thủ quy tắc ứng xử và tôn trọng văn hóa bản địa.
