BẢN TÓM TẮT ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SỸ
Đề tài luận án tiến sĩ: “Các nhân tố ảnh hưởng tới lựa chọn chế độ tỷ giá tại một số quốc gia đang phát triển tại châu Á.”
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số chuyên ngành: 9340201
Nghiên cứu sinh: Vũ Thùy Linh
Người hướng dẫn khoa học 1: PGS. TS. Bùi Hữu Toàn
Người hướng dẫn khoa học 2: PGS.TS. Đoàn Ngọc Thắng
Đơn vị: Học viện ngân hàng.
Trên cơ sở kế thừa các nghiên cứu trước đây về lựa chọn chế độ tỷ giá và các nhân tố ảnh hưởng tới lựa chọn chế độ tỷ giá. luận án dự kiến có những đóng góp mới như sau:
Về lý luận
Thứ nhất, luận án hệ thống hóa được nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn chế độ tỷ giá tại các quốc gia.
Thứ hai, luận án hệ thống hóa phương pháp nghiên cứu đã được dùng để đánh giá sự ảnh hưởng của các nhân tố tới lựa chọn chế độ tỷ giá. Đồng thời, xây dựng mô hình nghiên cứu đánh giá theo nhóm các nhân tố: kinh tế và chính trị, thể chế.
Về thực tiễn
Thứ nhất, nghiên cứu thực hiện đánh giá thực trạng lựa chọn chế độ tỷ giá theo pháp định và theo thực tế tại một số các quốc gia đang phát triển ở khu vực châu Á: Trung Quốc, Thái Lan và Việt Nam và đưa ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Thứ hai, xây dựng mô hình nghiên cứu định lượng dựa trên số liệu thứ cấp với mẫu nghiên cứu là 20 quốc gia đang phát triển ở châu Á trong giai đoạn 2010 – 2023 và hai giai đoạn cụ thể hơn đó là từ 2010 – 2015 và giai đoạn 2016 – 2023 để đánh giá nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn chế độ tỷ giá: (1) Đánh giá nhóm nhân tố kinh tế ảnh hưởng tới lựa chọn chế độ theo pháp định và theo thực tế; (2) Đánh giá nhóm nhân tố chính trị, thể chế ảnh hưởng tới lựa chọn chế độ tỷ giá theo pháp định và thực tế.
Thứ ba, thông qua kết quả mô hình, tác giả đã chỉ ra được các nhân tố kinh tế, chính trị – thể chế có ảnh hưởng quyết định, có ảnh hưởng nhưng mức độ tác động nhỏ và không có ảnh hưởng tới khả năng lựa chọn chế độ tỷ giá theo pháp định và theo thực tế của các quốc gia đang phát triển ở châu Á. Nhóm nhân tố kinh tế bao gồm quy mô nền kinh tế, độ mở thương mại, độ mở tài khoản vốn và lạm phát. Nhóm nhân tố chính trị, thể chế bao gồm: sự ổn định chính trị, mức độ nhận thức tham nhũng, mức độ toàn cầu hóa, mức độ dân chủ và mức độ hiệu quả của Chính phủ. Kết quả từ mô hình đã cho thấy các quốc gia có quy mô nền kinh tế tăng, độ mở cửa tài khoản vốn tăng, mức độ dân chủ tăng, hiệu quả Chính phủ tăng có ảnh hưởng quyết định tới lựa chọn chế độ tỷ giá linh hoạt đối với nhóm quốc gia này, ngược lại khi chính trị ổn định hơn thúc đẩy mạnh mẽ quốc gia lựa chọn chế độ tỷ giá cố định. Các nhân tố độ mở thương mại, mức độ nhận thức tham nhũng và toàn cầu hóa có tác động nhẹ tới lựa chọn chế độ tỷ giá của các quốc gia. Trong đó, độ mở thương mại tăng, tham nhũng giảm thì quốc gia có xu hướng lựa chọn chế độ cố định hơn trong khi toàn cầu hóa tăng góp phần thúc đẩy chế độ linh hoạt tỷ giá. Lạm phát là nhân tố duy nhất không cho thấy có ảnh hưởng rõ ràng tới lựa chọn của nhóm các quốc gia trong giai đoạn này.
Thứ tư, căn cứ vào phân tích bối cảnh kinh tế vĩ mô, chính trị thể chế của Việt Nam tác giả đề xuất định hướng lựa chọn chế độ tỷ giá trong giai đoạn sắp tới của Việt Nam đó là theo hướng ngày càng linh hoạt hơn và từ đó luận án đưa ra các giải pháp nhằm thúc đẩy tác động tích cực của các nhân tố quyết định tới lựa chọn của Việt Nam trong giai đoạn sắp tới.
