THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐƯA LÊN MẠNG
Tên đề tài luận án: Nghiên cứu thành phần hóa học hướng tác dụng kháng viêm và gây độc một số dòng tế bào ung thư in vitro của loài Aspidistra triradiata N. Vislobokov ở Việt Nam
Chuyên ngành: Dược liệu – Dược học cổ truyền
Mã số:9720206
Họ và tên nghiên cứu sinh: Lê Thị Bích Hiên
Họ và tên người hướng dẫn: GS.TS. Nguyễn Thị Hoài, PGS.TS. Trần Thị Vân Anh
Tên cơ sở đào tạo: Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đặt vấn đề: Các cao chiết và hợp chất phân lập từ chỉ Aspidistra thể hiện các hoạt tính như kháng virus, kháng khuẩn, kháng nấm, kháng viêm và gây độc tế bào. Kết quả sàng lọc cho thấy các cao chiết loài Aspidistra triradiata có hoạt tính gây độc tế bào và ức chế sự sản sinh NO tiềm năng. Do đó, luận án được thực hiện nhằm nghiên cứu thành phần hoá học của loài A. triradiata theo định hướng tác dụng kháng viêm và gây độc tế bào ung thư.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu là loài A. triradiata. Phân lập hợp chất tinh khiết bằng các phương pháp sắc ký cột và sắc ký lớp mỏng. Xác định cấu trúc hoá học bằng phổ IR, HR-ESI-MS, NMR. Đánh giá tác dụng gây độc tế bào bằng phương pháp SRB. Đánh giá hoạt tính kích hoạt apoptosis bằng phương pháp nhuộm Hoechst 33342, đánh giá hoạt tính cảm ứng caspase 3 bằng phương pháp đo quang. Đánh giá tác dụng kháng viêm thông qua khả năng ức chế sản sinh NO.
Kết quả: Luận án đã phân lập và xác định cấu trúc 15 hợp chất từ loài A. triradiata. 15 hợp chất đều lần đầu tiên phân lập từ chỉ Aspidistra, trong đó có 5 hợp chất mới: Aspidiata A – E. Các cao chiết và các hợp chất phân lập thể hiện hoạt tính gây độc tế bào với giá trị ICs0 lần lượt trong khoảng 0,93 – 68,82 µg/ml và 0,28 – 95,81 µM. Các hợp chất paris saponin VII, aspidiata C và (25R)-spirost-5-en-38-yl a-L-rhamnopyranosyl-(1→4)-a-L-rhamnopyranosyl-(1-4)-β-D-glucopyranosid thể hiện hoạt tính kích hoạt apoptosis, hoạt tính cảm ứng caspase 3 (tăng 1,43 -2,62 lần so với đối chứng âm) trên dòng tế bào LU-1. Cao n-hexan và các hợp chất phân lập có tác dụng ức chế sản sinh NO với giá trị IC50 22,38 µg/ml và 95,38 – 399,03 μΜ.
Kết luận: Luận án đã phân lập được 15 hợp chất từ loài A. triradiata theo định hướng tác dụng kháng viêm và gây độc tế bào ung thư, trong đó có 5 hợp chất mới, 15 hợp chất đều lần đầu tiên phân lập từ chi Aspidistra. Luận án đã báo cáo hoạt tính gây độc tế bào ung thư, hoạt tính kích hoạt apoptosis và cảm ứng caspase 3, hoạt tính ức chế sản sinh NO tiềm năng của các cao chiết và các hợp chất phân lập được.
Từ khóa: thành phần hoá học, độc tế bào, kháng viêm, Aspidistra triradiata.