TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
Đề tài: Bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự Việt Nam
Chuyên ngành: Luật hình sự và Tố tụng hình sự
Mã số: 9380104.
Nghiên cứu sinh: Nguyễn Phú Lâm
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Hồ Trọng Ngũ
Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học Xã hội, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam.
– Mục đích và đối tượng nghiên cứu:
Luận án có mục đích góp phần làm sáng tỏ hệ thống lý luận và thực tiễn thực hiện bào chữa bắt buộc tại Việt Nam và kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới. Từ đó đưa ra những quan điểm, đề xuất những kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực tiễn áp dụng về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam. Những vấn đề rút ra từ nghiên cứu này sẽ là cơ sở cho các học giả tiếp tục nghiên cứu, tìm hiểu về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự tại Việt Nam trong tương lai.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những tài liệu, văn bản pháp luật về bào chữa bắt buộc trong tố tụng hình sự ở Việt Nam. Các công trình khoa học, báo cáo, tài liệu tổng kết đánh giá về bào chữa bắt buộc, khảo sát thực tiễn áp dụng các quy định của Tố tụng hình sự Việt Nam về bào chữa bắt buộc hiện nay.
– Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng:
Các phương pháp nghiên cứu chủ yếu được sử dụng trong luận án nhằm làm sáng tỏ về mặt khoa học của từng vấn đề tương ứng, đó là các phương pháp như: phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống, phương pháp luật học so sánh, phương pháp lịch sử cụ thể, phương pháp thống kê hình sự, điều tra xã hội học, tiếp cận liên ngành, đa ngành, phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi, phỏng vấn chuyên gia…
– Các kết quả chính và kết luận:
Là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách có hệ thống về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam hiện nay, luận án có những đóng góp mới chủ yếu sau:
Thứ nhất, luận án làm sáng tỏ và sâu sắc những vấn đề lý luận về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam. Luận án đưa ra một số khái niệm, kết luận mang tính khoa học, góp phần hoàn thiện lý luận và nâng cao hiệu quả áp dụng bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam.
Thứ hai, Luận án làm rõ nội dung về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam liên quan đến chủ thể bị buộc tội, trách nhiệm của Nhà nước trong việc cung cấp người bào chữa cho người bị buộc tội. Nghĩa vụ của các cơ quan, tổ chức được giao phó nhiệm vụ cử, chỉ định người bào chữa cho người bị buộc tội, Chủ thể thực hiện chức năng bào chữa cho người bị buộc tội trong bào chữa bắt buộc. Cơ chế, chính sách của Việt Nam liên quan đến chí phí bào chữa trong bào chữa bắt buộc. Nghiên cứu kinh nghiệm ở một số nước như Đức, Hoa Kỳ và giá trị tham khảo cho Việt Nam. Những nhận định, đánh giá của Luận án góp phần giúp các Cơ quan tư pháp, bổ trợ tư pháp, các chức danh tư pháp, bổ trợ tư pháp, các nhà nghiên cứu, quản lý nhà nước có cái nhìn tổng thể về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam.
Thứ ba, thông qua các nghiên cứu khảo sát về bào chữa bắt buộc. Luận án chỉ ra một góc nhìn mới về thực trạng áp dụng các chế định về bào chữa bắt buộc trong Tố tụng hình sự ở Việt Nam hiện nay góp phần thay đổi nhận thức và hành động đối với các Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng, Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, Cơ quan bổ trợ tư pháp, Người bào chữa khi áp dụng bào chữa bắt buộc trong giải quyết các vụ án hình sự.
