THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và căn nguyên vi sinh trong đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổi.
Ngành/chuyên ngành: Nội khoa Nội hô hấp
Mã số: 9720107
Họ và tên nghiên cứu sinh: Đào Duy Tuyên
Họ và tên Người hướng dẫn:
1. PGS.TS Lê Hữu Song – Viện NCKH Y Dược lâm sàng 108.
2. PGS.TS Nguyễn Đình Tiến – Viện NCKH Y Dược lâm sàng 108.
Cơ sở đào tạo: Viện Nghiên cứu Khoa học Y Dược lâm sàng 108|
Tóm tắt những đóng góp mới của luận án:
Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam về đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và căn nguyên vi sinh trong đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổi cộng đồng. Nghiên cứu đã nêu được các đặc điểm về lâm sàng, cận lâm sàng, căn nguyên vi sinh bằng 2 phương pháp là nuôi cấy đờm bán định lượng và real-time PCR đa tác nhân, so sánh được giá trị của 2 phương pháp trong phát hiện căn nguyên vì sinh và mối liên quan giữa kết quả vi sinh với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng. Cụ thể là:
– Nêu được đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng trong đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổi cộng đồng: tỷ lệ người bệnh có sốt, ho đờm xanh, ran nổ, điểm mMRC, CAT, đợt cấp nặng, số lượng BC trung bình và tỷ lệ tăng BC đa nhân trung tính, trung vị nồng độ của CRP, PCT ở nhóm người bệnh đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phổi cộng đồng (nhóm I) cao hơn nhóm đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính không có viêm phổi (nhóm II), CRP là chỉ dầu có giá trị trong chẩn đoán viêm phổi ở người bệnh đợt cấp BPTNMT, với chỉ số Youden là 0,43 tại điểm cắt CRP ≥ 40,8 mg/L đạt độ nhạy 56% và độ đặc hiệu 87%.
– Nêu được đặc điểm căn nguyên vi sinh trong đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có viêm phối cộng đồng và tính nhạy cảm kháng sinh của vi khuẩn: kết quả nuôi cấy đờm bán định lượng: tỷ lệ người bệnh dương tính ở nhóm I là 54,35% (80% là vì khuẩn gram âm%) và ở nhóm II là 65,22%. Ở nhóm I K. pneumoniae có tỷ lệ cao nhất (20,0%), tiếp theo là M. catarrhalis (16,0%), A. baumannii (14,0%). Kháng sinh đồ của Kpneumoniae còn nhạy với Amikacin 87,50%, Fosfomycin (76,92%), nhóm Carbapenem 75,00%). M. catarhalis nhạy với Cloramphenicol (84,62%), Amoxicillin/Clavulanic acid (84,62%), Cefotaxime (71,43%) nhưng kháng với nhóm Quinolon. A. baumannii nhạy với Trimethoprim/Sulfamethoxazole là 75,0%, Imipenem là 70,0% và kháng với nhiều kháng sinh khác, kết quả real-time PCR đa tác nhân: tỷ lệ người bệnh dương tính ở nhóm I là 79,35% và nhóm II là 67,39%. Ở nhóm I K.pneumonia là vi khuẩn gram âm gặp nhiều nhất (67,12%), H. influenzae (24,66%) và S. pneumoniae là 21,92%. M. pneumoniae và L. pneumophila đều chiếm 4,11%, virus cúm A/B chiếm 6,85% và các người bệnh dương tính với vi khuẩn không điển hình đều có đồng nhiễm với virus hoặc vi khuẩn
Cho thấy giá trị của phương pháp real-time PCR đa tác nhân so với nuôi cấy đờm và mối liên quan với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng: khả năng phát hiện tác nhân vi sinh trong đờm ở nhóm I bằng real-time PCR đa tác nhân là 79,35%, nuôi cấy là 54,35%, kết hợp 2 phương pháp dương tính 92,39%. K. pneumonia và H. influenzae được phát hiện nhiều nhất ở nhóm I bằng xét nghiệm real-time PCR với tỷ lệ 67,12% và 24,66%, real-time PCR đa tác nhân có tỷ lệ phát hiện S. pneumoniae 21,92% so với nuôi cấy chỉ 4%, real-time PCR phát hiện được vi khuẩn không điển hình và virus trong khi nuôi cấy lại cho khả năng phát hiện nhiều loài tác nhân vi khuẩn hơn, H. influenzae thường thấy hơn ở nhóm người bệnh có suy hô hấp, S. pneumoniae lại thường gặp ở nhóm người bệnh BPTNMT giai đoạn II và A. baumannii lại thường gặp ở nhóm người bệnh viêm phổi nặng.
