BẢN TRÍCH YẾU LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1.Tóm tắt mở đầu:
– Tên tác giả: Phạm Thanh Thôi
– Tên luận án: Biến đổi tổ chức xã hội dưới tác động của quản lý, sử dụng đất nông nghiệp của người Chil ở huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng từ sau năm 1975 đến nay
– Ngành khoa học của luận án: Nhân học
– Mã số: 9.31.03.02
– Tên cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học Xã hội
2. Nội dung bản trích yếu
Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án:
-Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu, làm sáng tỏ thực trạng, nguyên nhân và xu hướng biến đổi về tổ chức xã hội người Chil huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng dưới tác động của chuyển đối quản lý, sử dụng đất nông nghiệp từ năm 1975 đến nay.
-Đối tượng nghiên cứu
Trong luận án này, nghiên cứu sinh tập trung nghiên cứu sự biến đổi tổ chức xã hội của người Chil. Nghiên cứu sự biến đổi về hình thái và thiết chế của bon, dòng họ và gia đình người Chil dưới tác động của chuyển đổi quản lý, sử dụng đất nông nghiệp kể từ sau năm 1975.
Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Để thực hiện các mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra, luận án áp dụng phương pháp pháp luận và phương pháp nghiên cứu như sau:
Về phương pháp luận:
Luận án vận dụng các luận điểm về duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin vào nghiên cứu điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của tộc người thiểu số trong bối cảnh ở vùng Tây Nguyên. Áp dụng phương pháp luận Điền dã dân tộc học và phương pháp luận liên kết để nghiên cứu mối quan hệ tác động của các yếu tố tự nhiên (tài nguyên đất đai), kinh tế và văn hoá (tổ chức xã hội) của người Chil tại huyện Đức Trọng tỉnh Lâm Đồng.
Về phương pháp nghiên cứu:
Luận án vận dụng những phương pháp và kỹ thuật nghiên cứu thông qua phương pháp điền dã dân tộc học tại các địa điểm nghiên cứu. NCS sử dụng các phương pháp phỏng vấn sâu; quan sát tham gia, lịch sử qua lời kể; vẽ sơ đồ quan hệ thân tộc; phân tích chính sách. Những dữ liệu thu thập thập được thông qua các phương pháp nghiên cứu qua nhiều đợt điền dã dân tộc học đã được phân tích, trình bày nhằm thực hiện các mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án.
Các kết quả chính và kết luận:
Trong luận án, tác giả đã tập trung làm rõ những nội dung chính sau:
(1) Nghiên cứu đã phân tích, luận giải về những biến đổi tổ chức xã hội người Chil huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng từ sau năm 1975 đến nay dưới tác động quản lý và sử dụng đất nông nghiệp.
(2) Kết quả nghiên cứu của luận án đã đánh giá và làm sáng tỏ thực trạng biến đổi, xu hướng, và những vấn đề đặt ra của những biến đổi tổ chức xã hội người Chil.
(3) Luận án dựa trên cơ sở kết quả nghiên cứu, đề ra các giải pháp nhằm đảm bảo nguyên lý: vừa phát triển kinh tế – xã hội vừa giữ gìn, phát huy tốt các giá trị văn hóa truyền thống của tộc người, phát triển bền vững xã hội người Chil tại huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng.
(4).Kết luận: Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH và Hội nhập sâu rộng với quốc tế hiện nay, song hành với những thành tựu ấn tượng về phát triển kinh tế – xã hội thì trái lại, các giá trị văn hóa tộc người truyền thống, trong đó có các giá trị văn hóa truyền thống của nhóm Chil cũng đang biến đổi. Xu hướng của biến đổi đang tác động tích cực lẫn không tích cực đến sự phát triển văn hoá của tộc người. Trong tiến trình này, chính sách của Đảng và nhà nước luôn đóng vai trò quan trọng nhất trong định hướng phát triển về tổ chức xã hội của các tộc người thiểu số.
Khi triển khai các chính sách và chương trình phát triển kinh tế -xã hội tại vùng các dân tộc thiểu số, nhà nước tiếp tục quan tâm đặc biệt đến sự tác động biện chứng của hai yếu tố kinh tế và văn hoá. Những tác động của các chính sách của Đảng và nhà nước trong quản lý và sử dụng đất nông nghiệp trong bối cảnh kinh tế hàng hoá, mở rộng trồng cây công nghiệp trong những năm qua có tác động sâu rộng đến sự biến đổi về tổ chức xã hội người Chil. Luận án đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề đặt ra và xu hướng biến đổi tổ chức xã hội của người Chil từ sau năm 1975 đến nay. Theo đó, cần thực hiện những giải pháp để hướng đến sự phát triển bền vững xã hội tộc người thiểu số ở vùng Tây Nguyên. Đây là một trong những điểm mới của luận án.
