MỞ ĐẦU
Địa chấn thăm dò là phương pháp đóng vai trò rất quan trọng trong nghiên cứu cấu trúc vỏ Trái Đất, địa chất kiến tạo, địa chất công trình và địa chất thăm dò, đặc biệt trong lĩnh vực tìm kiếm thăm dò dầu khí. Với sự phát triển nhanh của khoa học và công nghệ, phương pháp địa chấn thăm dò luôn được hoàn thiện từ phương pháp nghiên cứu đến xử lý phân tích tài liệu và đem đến kết quả tích cực trong việc giải quyết các nhiệm vụ địa chất.
Phương pháp Địa chấn nông phân giải cao (ĐCNPGC) (tên đầy đủ là phương pháp Địa chấn phản xạ liên tục phân giải cao trong vùng nước nông (SHALLOW WATER HIGH RESOLUTION CONTINUOUS REFLECTION SEISMIC METHOD)) là một trong số rất nhiều phương pháp Địa chấn thăm dò hiện đang phục vụ đắc lực cho công tác nghiên cứu địa chất tầng nông. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như độ phân giải cao (tới vài chục cm), có thể khảo sát và xây dựng được các lát cắt địa chất với bề dày nhỏ, mức độ chi tiết và định lượng cấu trúc rõ nét hơn so với các phương pháp truyền thống khác. Đặc biệt có thể tiến hành khảo sát trong các địa hình khó thực hiện đối với các phương pháp khác. Ngoài ra, do chỉ có thành phần sóng dọc (sóng P) được lan truyền trong môi trường chất lỏng nên bức tranh sóng thu được từ phương pháp ĐCNPGC đã được giản lược các thành phần sóng ngang, qua đó có thể quan sát được các ranh giới phản xạ một cách rõ ràng và trực quan hơn.
Ở Việt Nam, phương pháp địa chấn nông phân giải cao được sử dụng từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước, đã có những đóng góp quan trọng trong công tác điều tra khảo sát nghiên cứu địa chất biển và là một trong những phương pháp nghiên cứu chủ đạo đối với các đối tượng địa chất biển trên thềm lục địa [8] [12] [13]. Cùng với những thành tựu to lớn đạt được trong lĩnh vực nghiên cứu địa chất tầng nông, công nghệ và kỹ thuật xử lý, phân tích số liệu ĐCNPGC cũng từng bước được hoàn thiện. Các phần mềm xử lý tiên tiến như Seismic Unix, RadExpro, Reflexw, Kingdom Suite,… đã được thử nghiệm và áp dụng, cho phép thu nhận những mặt cắt địa chấn chất lượng cao. Tuy nhiên, phương pháp này cũng tồn tại những hạn chế nhất định, cụ thể là chất lượng tín hiệu bị chi phối rất mạnh bởi thiết bị và điều kiện khảo sát thực địa, dẫn đến trên các băng ghi cũng tồn tại một lượng nhiễu lớn, nhiễu phản xạ nhiều lần (PXNL). Các loại nhiễu này làm giảm chất lượng của mặt cắt, gây trở ngại cho việc quan sát các sóng phản xạ có ích và cho công tác minh giải tài liệu. Vì thế, việc áp dụng các thành tựu công nghệ tin học, máy tính trong xử lý số liệu nhằm hạn chế các loại nhiễu là nhiệm vụ cực kỳ cần thiết.
Với mục đích hạn chế và loại bỏ các loại nhiễu (trong đó có nhiễu PXNL) trong các mặt cắt nhằm nâng cao chất lượng tín hiệu và hiệu quả của phương pháp ĐCNPGC ở Việt Nam, học viên lựa chọn đề tài: “Áp dụng tổ hợp thuật toán xử lý nhằm nâng cao chất lượng tài liệu địa chấn biển nông”.
Nội dung của luận văn được chia làm 3 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về phương pháp Địa chấn nông phân giải cao và khu vực nghiên cứu.
Chương 2: Một số thuật toán xử lý số liệu
Chương 3: Kết quả áp dụng